Priroda i društvo

Ombudsman: Ćirilicu vratiti u javnu upotrebu

Zaštitnik ljudskih prava i sloboda dao je preporuku Ministarstvu kapitalnih investicija da u cilju očuvanja ćirilice, kao jednog od dva Ustavom ravnopravna pisma, pristupi izmjenama Pravilnika o saobraćajnoj signalizaciji kako bi se stvorili uslovi da se nazivi na saobraćajnim znakovima, osim na latiničnom pismu, ispisuju i na ćiriličnom pismu.

U mišljenju koje potpisuje zamjenica zaštitnika Nerma Dobardžić navodi se da je instituciji podnijeta pritužba zbog diskriminacije i kršenja ravnopravnosti upotrebe ćiriličnog pisma u obilježavanju toponima na dionici autoputa Smokovac – Mateševo, ističući da nijedan toponim na relaciji od 43 km nije ispisan na ćiriličnom pismu.

Ranije je Srpski nacionalni savjet saopštio da su oni podnijeli pritužbu i oni su pitanje upotrebe ćiriličnog pisma vezivali za jezički identitet srpskog naroda u Crnoj Gori. Inače, u Grčkoj i Bugarskoj signalizacija je ispisana grčkim alfabetom i ćirilicom, dok se u Crnoj Gori ćirilica može naći samo u izuzetnim slučajevima.

Ombudsman podsjeća na njihov raniji stav da ćirilično pismo predstavlja dio nacionalnog, kulturnog i jezičkog identiteta ne samo srpskog, već i crnogorskog naroda i drugih naroda čiji jezik ima zajedničku lingvističku osnovu, a koji ćirilicu koriste, odnosno mogu koristiti kao jedno od pisama svog jezika.

“Dakle, pitanje upotrebe ćiriličnog pisma mora se odvojeno posmatrati od nacionalnog, kulturnog i jezičkog nasleđa i identiteta Srpskog naroda u Crnoj Gori, jer ćirilično pismo predstavlja pismo ne samo jednog naroda u Crnoj Gori, već i drugih naroda koji ćirilično pismo koriste, njeguju i doživljavaju ga kulturnim i jezičkim bogatstvom. Zbog svega navedenog, Zaštitnik i u ovom slučaju stoji na stanovištu da se odgovor na pitanje koje pritužba otvara ne može tražiti na terenu propisa o zabrani diskriminacije”,navodi se u mišljenju.

Dalje navode da je Monteput u svom izjašnjenju naveo da se natpisi na saobraćajnoj signalizaciji ispisuju na crnogorskom jeziku, shodno članu 13, stav 1 Pravilnika o saobraćajnoj signalizaciji kojim je predviđeno da se nazivi na saobraćajnim oznakama ispisuju latiničnim pismom.

Zaštitnik ukazuje da je ustavna garancija ravnopravnosti ćiriličnog i latiničnog pisma sadržana u odredbi člana 13. stav 2. Ustava Crne Gore.

Njome je propisano da su ćirilično i latinično pismo ravnopravni, što podrazumijeva da su u Crnoj Gori oba pisma matična i da nijedno od njih nema karakter pomoćnog pisma, te da imaju isti dignitet.

– Kako se država opredijelila na ravnopravnost oba pisma, koju je garantovala najvišim pravnim aktom, to je njena obaveza da preduzme sve razumne, objektivne i djelotvorne mjere kako bi promovisala ravnopravnost oba pisma i obezbijedila uslove koji bi ćirilično pismo zaštitili od zaborava i izopštavanja – navodi se u mišljenju.

Slične teme:ćirilica ombudsman

Sledeće

Medijska pismenost od naredne školske godine u osnovnim školama

Ne propustite

Lovci i etički kodeks

Reklama

Klikni da ostaviš komentar

Priroda i društvo

Objavljen konkurs za doktorske studije u drugom roku

Univerzitet Crne Gore objavio je konkurs za upis na doktorske studije u drugom upisnom roku za ukupno 63 slobodna mjesta.

Konkurs je objavljen u dnevnim novinama i na zvaničnoj internet stranici Univerziteta.

Prijave sa potrebnom dokumentacijom podnose se 2. i 3. decembra, do 14 sati organizacionim jedinicama Univerziteta.

Za studijski program Održivi razvoj prijave se podnose u prostorijama Rektorata Univerziteta Crne Gore.

Slobodna mjesta za upis su raspoloživa na sljedećim fakultetima: Biotehnički fakultet (5), Elektrotehnički fakultet (13), Fakultet za sport i fizičko vaspitanje (7), Filološki fakultet (5), Medicinski fakultet (3), Filozofski fakultet (1), Građevinski fakultet (7), Mašinski fakultet (4), Metalurško-tehnološki fakultet (4), Pomorski fakultet (4), Prirodno-matematički fakultet (1) i Institut za interdisciplinarne i multidisciplinarne studije (9).

Na studijski program Održivi razvoj mogu konkurisati kandidati koji su prethodne nivoe studija završili u oblastima prirodnih i tehničkih nauka.

Postupak rangiranja kandidata sprovodi Komisija za doktorske studije na organizacionim jedinicama Univerziteta.

“Pravo upisa imaju kandidati koji: posjeduju diplomu magistra/mastera iz odgovarajuće oblasti (najmanje 300 ECTS kredita); posjeduju aktivno znanje jednog svjetskog jezika na nivou B2; te koji su prethodno završili odgovarajuće studije i dostave dokaze o ispunjavanju uslova. Stranac se može upisati na studijski program doktorskih studija pod istim uslovima kao i crnogorski državljanin, uz prethodno priznavanje inostrane obrazovne isprave ranije završenog ciklusa/stepena/nivoa studija, koja je uslov za upis “, zaključeno je u saopštenju.

Priroda i društvo

Večeras i u petak nevrijeme, očekuju se obilne padavine i olujni vjetrovi

Na osnovu upozorenja Zavoda za hidrometeorologiju i seizmologiju Crne Gore MUP obavještava javnost da prostrani i duboki visinski ciklon sa sjevera, pruža dolinu do Mediterana u sklopu kojeg se širi hladna vazdušna masa koja će sa toplim i vlažnim vazduhom sa vodenih površina izazivati frontogenetske procese sa obilnim padavinama i jakim vjetrovima.

“Prvi talas, koji se očekuje u srijedu, obilovaće čestom i jakom kišom i jakim južnim vjetrom, naročito u drugom dijelu dana i tokom noći, a usljed prodora hladnog vazduha u noćnim satima na sjeveru kiša će preći u snijeg, a vjetar skrenuti na sjeverni smjer. U četvrtak kratkotrajna stabilizacija vremena, dok se u petak očekuje novi talas sa još intenzivnijim padavinama i jačim vjetrom, tako da se lokalno očekuju obilne padavine i na udare olujni južni vjetar, koji će u kasnim noćnim satima skrenuti na sjeverni smjer”, saopšteno je iz MUP-a.

Umjerene do obilne sniježne padavine koje se očekuju u srijedu veče, vjerovatno će se dobrim dijelom u petak otopiti, dok će se snijeg u noći između petka i subote zadržati.

“Ovaj period će obilježiti velika temperaturna kolebanja – u četvrtak i subotu će biti znatno hladnije, dok se u srijedu i petak očekuje dosta toplije vrijeme. Za dane vikenda bez padavina, u subotu nešto više oblaka naročito u sjevernim predjelima uz umjeren do jak sjeverni vjetar u cijeloj zemlji. Tokom nedjelje sunčano ili pretežno sunčano uz osjetan porast dnevne temperature vazduha”, navodi se u saopštenju.

U danima sa obilnim padavinama i jakim vjetrom očekuju se i visoki talasi, more će biti talasasto do jače talasasto, u petak i uzburkano.

Direktorat za zaštitu i spašavanje MUP-a poslao je navedeno upozorenje svim učesnicima u sistemu zaštite i spašavanja i ukazao na potrebu podizanja operativne spremnosti.

Priroda i društvo

Srpskim jezikom govori skoro 60.000 Crnogoraca

Blizu 60.000 građana Crne Gore koji su se na prošlogodišnjem popisu stanovništva nacionalno izjasnili kao Crnogorci govori srpskim jezikom, oko 2.000 Srba priča crnogorskim, Bošnjaci dominantno govore bosanskim, a Muslimani crnogorskim.

To pokazuju novi podaci s popisa stanovništva, domaćinstva i stanova, koje je Uprava za statistiku MONSTAT objavila na svom sajtu.

U njima se vidi da od 256.436 građana koji su se izjasnili kao Crnogorci, crnogorskim jezikom govori 183.015 njih, a srpskim 58.856. Da govori srpsko-hrvatski, rekla su 7.463 Crnogorca, dok 1.383 građanina koja su se tako nacionalno odredila nisu željela da se izjasne kojim jezikom govore.

Kad je riječ o onima koji su se odredili kao Srbi, od 205.370 njih, srpskim jezik govore 199.844 ta građanina, a crnogorskim 1.953. Da govore srpsko-hrvatskim, navela su 2.554 građanina koja se “pišu” kao Srbi, dok njih 104 nije željelo da se izjasni kojim jezikom zbori.

Podaci MONSTAT-a pokazuju da većina Bošnjaka govori bosanskim jezikom. Od 58.956 onih koji su se izjasnili kao Bošnjaci, 42.319 priča bosanskim jezikom, a 1.843 bošnjačkim.

Crnogorski jezik govori 14.118 Bošnjaka, a srpski 197 njih.

S druge strane, građani koji su se na popisu održanom krajem prošle godine izjasnili kao Muslimani, većinski govore crnogorskim jezikom. Od 10.162 Muslimana, crnogorskim govori njih 8.550. Da govori bosanskim, izjasnila su se 464 Muslimana, srpskim priča nešto manje njih – 399, a srpsko-hrvatskim – 204.

Prema podacima sa sajta MONSTAT-a, od 5.150 građana koji su se izjasnili kao Hrvati, hrvatskim jezikom govori 2.046 njih, crnogorskim – 1.828, srpsko-hrvatskim – 605, a srpskim -189.

Kao Jugosloveni, na popisu su se izjasnila 1.632 građanina. Najviše njih, 700, reklo je da govori srpsko-hrvatskim, 587 srpskim, a 149 crnogorskim.