fbpx
Connect with us

Zanimljivosti

KAKO je NASTAO NOVAC i moderno bankarstvo?

kako je nastao novac

U ovom članku bavićemo se pitanjem i daćemo vam odgovor “Kako je nastao novac i moderno bankarstvo?” Naravno ako vas interesuje kako je novac nastao…Novac je jedan od najvažnijih i najsloženijih izumâ u ljudskoj istoriji. …

Olakšao je trgovinu i razmenu, doprineo razvoju ekonomije i oblikovao moderne društvene strukture. Razvoj novca i bankarstva bio je dug i fascinantan put, ispunjen inovacijama, preprekama i značajnim društvenim promenama.

U praistorijskim vremenima, ljudi su se koristili barternom trgovinom, razmenjujući robu i usluge direktno jedni sa drugima. Međutim, ovaj sistem je imao svojih ograničenja. Na primer, teško je bilo pronaći tačno odgovarajuću robu za razmenu, a vrednost robe se mogla vremenom menjati.

Prvi oblici novca pojavili su se oko 2000. godine pre nove ere u Asiriji, Indiji i Sumeru. Ovi rani oblici novca bili su poznati kao “žitni novac” i “novac u stoci”, koji su se koristili za barter oko 9000. godine pre nove ere.

Ove robe su se lakše koristile u trgovini i bile su lakše za skladištenje i transport.

S vremenom, kako bi se olakšala trgovina, uvedene su kovanice koje su predstavljale određenu vrednost. Ove kovanice su bile praktičnije za nošenje i razmenu od velikih i nezgrapnih predmeta koji su se prethodno koristili.

U 7. veku pre nove ere, Lidijci u Maloj Aziji su izmislili prve kovanice od zlata i srebra. Lidijci u Maloj Aziji su oko 685. godine pre nove ere izradili prve kovanice od zlata i srebra, standardizovane težine i vrednosti.

Dok su papirni novac izmisli u 7. veku nove ere, Kinezi, oni su počeli da koriste papirni novac kao zamenu za teške kovanice. Papirni novac je bio lakši za korišćenje i transport, a bio je i manje sklon krađi.

U to vreme kovanice su imale standardizovanu težinu i vrednost, što ih je činilo pogodnijim za trgovinu od roba. Ubrzo su se kovanice raširile i u druge delove sveta, postajući dominantni oblik novca u mnogim kulturama.

Bankarstvo je nastalo u srednjem veku kao način pohranjivanja i obezbeđivanja novca. Trgovci su polagali novac kod zlatara i drugih poverljivih osoba, koji su im u zamenu davali potvrde o deponovanom novcu.

Ove potvrde su se mogle koristiti kao oblik novca, što je olakšalo trgovinu i smanjilo potrebu za nošenjem velikih količina gotovine.

Moderni bankarski sistem ima svoje korijene u srednjovekovnoj i renesansnoj Italiji, posebno u bogatim gradovima poput Firence, Venecije i Genove. Ove banke su bile u vlasništvu bogatih porodica i služile su za čuvanje novca, davanje zajmova i obavljanje finansijskih transakcija.

Porodice Bardi i Peruzzi dominirale su bankarstvom u 14. veku u Firenci, osnivajući filijale u mnogim drugim delovima Evrope.

Najpoznatija italijanska banka bila je Mediči banka, koju je osnovao Đovani Mediči 1397. godine. Najstarija banka koja i dalje postoji je Banca Monte dei Paschi di Siena, sa sedištem u Sijeni u Italiji, koja neprekidno posluje od 1472. godine!

U 17. veku, sa razvojem trgovine i ekonomije, počele su se razvijati i bankarske inovacije. Jedna od najvažnijih inovacija bila je uvođenje bankovnih novčanica, koje su predstavljale obećanje banke da će isplatiti nosiocu određenu sumu novca. Ovo je omogućilo bankama da kreiraju više novca nego što su stvarno imale u zlatu ili srebru, što je poznato kao frakcijska rezerva.

S vremenom, bankarstvo se proširilo iz Italije u ostatak Evrope, a zatim i u svet. Razvoj telekomunikacija i računarstva u 20. veku doveo je do velikih promena u načinu rada banaka i omogućio im je da značajno povećaju svoju veličinu i geografski doseg.

Moderno bankarstvo se razvilo u 19. veku sa usponom nacionalnih banaka i centralnih banaka. Ove banke su imale zadatak da regulišu novčani sistem, održavaju stabilnost valute i pružaju kredite komercijalnim bankama.

U 20. veku, bankarstvo je doživelo značajne promene sa uvođenjem novih tehnologija, kao što su automatizirani bankomati i internet bankarstvo. Ove promene su olakšale ljudima pristup novcu i bankarskim uslugama.

Novac i bankarstvo su igrali ključnu ulogu u razvoju ljudske civilizacije. Olakšali su trgovinu i razmenu, doprineli razvoju ekonomije i oblikovali moderne društvene strukture.

Danas su novac i bankarstvo nezaobilazni deo našeg života, a njihova budućnost će verovatno biti obeležena daljim tehnološkim inovacijama i promenama u globalnoj ekonomiji.

 

izvor: Zanimljivostidana.com

Reklama
Klikni da ostaviš komentar

Leave a Reply

Ваша адреса е-поште неће бити објављена. Неопходна поља су означена *

Zanimljivosti

Zanimljive činjenice iz srpske istorije koje sigurno niste znali!

Ove stvari ili veći deo ovih informacija sigurno niste znali, a mnogo su zanimljivi i značajni, uživajte čitajući i saznajući pojedine fantastične detalje iz naše istorije!

  • Da je prema odredbama Rudarskog zakonika despota Stefana Lazarevića (1389—1427) udatim ženama bilo zabranjeno da prodaju hleb, so i voće? Ove delatnosti su bile rezervisane samo za udovice koje su se na taj način izdržavale.
  • Da je novac srpskog kralja Stefana Radoslava (1228—1234) najverovatnije kovan u Solunu, prestonici njegovog tasta Teodora I Anđela, epirskog despota i solunskog cara.
  • Da se relikvijar koji je pripadao srpskom velikašu despotu Tomi Preljuboviću (ubijen 1384) i njegovoj supruzi Mariji, ćerki Dušanovog polubrata Simeona, danas čuva u gradskoj katedrali u španskom gradu Kuenka.
  • Da je vlada radikala Nikole Uzunovića 1926. pala posle samo nedelju dana (8.-15. april) pošto joj je podršku uskratila Hrvatska seljačka stranka Stjepana Radića.
  • Da je knez Mihailo Obrenović za Vukovu zbirku narodnih pripovedaka zapisao bajku Čardak ni na nebu ni na zemlji onako kako ju je slušao od svojih dadilja.
  • Da je carinik Teodor Radičević, otac poznatog pesnika Branka Radičevića, preveo na srpski jezik Šilerovo delo Viljem Tel.
  • Da je fudbalska reprezentacija Jugoslavije na Prvo svetsko prvenstvo u fudbalu koje je bilo održano u Urugvaju 1930. godine putovala poštanskim brodom punih 18 dana.
  • Da je Isidora Sekulić, srpska književnica, prema Dejanu Medakoviću, odbila da potpiše Apel srpskom narodu (dokument iz avgusta 1941. godine kojim je srpska elita trebalo da podrži kolaboracionističku vladu) sa obrazloženjem da je u pitanju politički dokument i da ona, pošto žene u Srbiji nemaju politička prava, ne može da potpiše dokument političke sadržine.
  • Da se početni fragment povelje despota Đurđa Brankovića manastiru Lavri na Svetoj gori iz 1452. godine smatrao izgubljenim sve dok ga Mihailo Laskaris nije pronašao u ćeliji jednog monaha gde je korišćen kao omot za rukopise.
  • Da je u Beogradu 1929. godine živelo 126.315 muškaraca prema 99.755 žena? Ova razlika bila je posebno izrazita u Topčideru gde je na 4.987 muškaraca dolazila 671 žena. Ovo se tumači činjenicom da je dobar deo stanovništva dolazio u Beograd na rad dok porodice nisu vodili sa sobom što je bila bitna karakteristika beogradkse demografije između dva svetska rata.
  • Da je u Jugoslaviji 1935. godine udeo žena među zaposlenima iznosio 30% što je bilo više nego u SAD, Norveškoj ili Italiji. Ovo se tumači kao posledica ekonomske krize i rastućom potrebom za slabokvalifikovanom i izuzetno slabo plaćenom radnom snagom.
  • Da je prva knjiga koju je izdala Matica srpska bio roman Kasija carica, Milovana Vidakovića.
  • Da je Vuk Stefanović Karadžić u tolikoj meri insistirao da u Srpski rečnik uđu samo one reči prisutne u živom narodnom govoru da u njega nije uneo reč predgovor kojom je naslovio uvod u delo ali ni reč rječnik kako je celo delo naslovljeno.
  • Da je knez Miloš Obrenović prilikom posete Istanbulu 1835. od sultana, u znak poverenja, dobio na poklon šest topova.
  • Da je srpski princ Konstantin Bodin, sin kralja Mihaila Vojislavljevića, kada su ga Vizantinci zarobili 1075. privremeno interniran čak u Antiohiju u Siriji.
  • Da se Miloš Obrenović, sin Jevrema Obrenovića, lažno predstavljao kao svoj stric knjaz Miloš u čije se ime zaduživao širom Evrope.
  • Da je Svetozar Miletić posle izdavanja Tucindanskog članka 1860. godine bio toliko popularan među Srbima da je na jednoj slici srpskih vladara izdatoj u Novom Sadu iste godine car Stefan Dušan bio prikazan sa brkovima i bradom po uzoru na Miletićeve.
  • Da je u srednjovekovnoj Budvi sin koji bi se oženio protiv volje roditelja mogao u skladu sa zakonskim odredbama da bude isteran iz kuće.
  • Da je kvalitetan duvan, švercovan u Kraljevinu SHS iz Elbasana (Albanija) nazivan kačak što je bio termin kojim su označavani albanski odmetnici. Inače zbog državnog monopola u Kraljevini SHS krijumčarenje duvana je predstavljalo unosan dopunski prihod u pograničnim područjima.
  • Da je nakon izumiranja dinastije Branković, ugarski kralj Vladislav II 1504. dodelio titulu srpskog despota hrvatskom velikašu Ivanišu Berislaviću.
  • Da je jedini srpski monarh 19. i 20. veka koji je krunisan i miropomazan bio kralj Srbije i Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca Petar I Karađorđević (1903—1921)?
  • Da je jedan brod 1955. godine trebalo da tajno preveze 300 egipatskih oficira i vojnika u Poljsku preko jugoslovenskih luka na Jadranu, ali da je tajnost cele operacije iskompromitovana zato što je prilikom ulaska u luku brod ispalio počasne plotune, što je neizbežno privuklo pažnju?
  • Da su se Nikola Pašić i Stjepan Radić, najistaknutiji politički lideri Srba, odnosno Hrvata, lično sastali tek 1925. godine, punih sedam godina po formiranju Kraljevine SHS.
  • Da je knez Miloš Obrenvić bio jedini hrišćanski vladar u okviru Osmanskog carstva koji je uspeo da dobije pravo naslednosti vladarskog dostojanstva? Naime, ovo pravo su, pored vladara iz Osmanske dinastije, u Osmanskom carstvu imala samo još dva vladara muslimanske veroispovesti: nešto pre Miloša dobili su je vladari Tunisa, a nešto kasnije, posle srpskog kneza, dobili su ga i egipatski vladari.
  • Da su porođaju kraljice Natalije Obrenović prisustvovali predsednik vlade Stevča Mihailović, ministar inostranih dela Jovan Ristić i mitropolit Mihailo? Posle rođenja Aleksandra Obrenovića 14. avgusta 1876. godine u osam ujutro, održana je sednica Vlade na kojoj je objavljeno njegovo rođenje i to da se ima smatrati prestolonaslednikom.
  • Da se srpski car Stefan Uroš IV Dušan na pojedinim poveljama koje je izdavao na grčkom i latinskom potpisivao na starosrpskom jeziku i ćiriličnim pismom.

Continue Reading

Zanimljivosti

U najtišoj sobi na svijetu niko ne izdrži duže od 55 minuta

Mir i tišina – mnogima su ovi pojmovi sinonim za odmor, uživanje, blagostanje i predstavljaju nedostižan cilj u današnjem svijetu koji je brz i užurban. Mnogi ljudi misle da vole mir i tišinu, ali u stvarnosti ekstremna tišina je vrlo neprijatna. I to do te mjere da nijedna osoba, za sada, nije uspjela da izdrži čitav sat u najtišoj sobi na svijetu.

Naime, Majkrosoft je, kako piše Unilad, napravio anehogenu komoru, sobu koja je najtiša na svijetu. Bilo je potrebno dvije godine da se dizajnira i nalazi se u sjedištu kompanije u Vašingtonu. Iako zvuči kao savršeno mjesto da se sklupčate uz knjigu i šoljicu čaja, malo ljudi to može dugo da izdrži. Kada u nju uđete sve što možete da čujete su zvuci vašeg srca koje kuca, u vašim ušima zvoni. U razgovoru za Si- En- En, Hundraj Gopal iz Majkrosofta je rekao:

„Najduže neprekidno vrijeme koje je neko proveo u komori je oko 55 minuta. Samo čovjek u ovoj komori je zvuk i samo ga on proizvodi. To je vrlo teško”.

Pošto nema ni spoljašnjih zvukova, čak i kretanje tijela postaje teško. Gopal je objasnio da se komora sastoji od šest slojeva betona i čelika koji je izoluju spolja. Unutar komore postoji ekstremna količina akustične izolacije koja apsorbuje čak 99,99 procenata odjeka u prostoriji. Toliko je efikasan da pucanje balona jedva da se registruje. Komora se takođe nalazi na setu opruga koje dodatno prigušuju sve vibracije.

 

Continue Reading

Magazin

Kako zalivati cvijeće na temperaturama višim od 30 stepeni

cvijeće

Dok temperature dostižu visoke vrijednosti, ključno je znati koje biljke preferiraju sunce, kako ih pravilno zalivati, i koje su najčešće greške u njezi biljaka, prenosi mondo.rs.

Za terase koje su izložene direktnom sunčevom svjetlu, preporučuje se sadnja biljaka koje dobro podnose ovakve uslove, kao što su petunije, muškatle, lavanda i gazanija. Ove biljke su otporne na sušu i vole puno sunčeve svjetlosti, što ih čini idealnim izborom za sunčane pozicije.

S druge strane, za sjenovite dijelove terase ili bašte preporučuju se biljke kao što su begonije, vodenike, lijepi jova, fuksije i hoste. Ove biljke preferiraju djelimičnu ili potpunu sjenku i manje sunčevog svjetla tokom dana.

Za terase koje su izložene vjetru, preporučuje su biljke poput lavande, ruzmarina, seduma i ukrasnih trava. Ove biljke su otporne na vjetar i dobro se prilagođavaju promjenljivim uslovima.

Kada je riječ o zalijevanju, ističe se važnost održavanja pravilne vlažnosti zemlje. Prekomjerno ili nedovoljno zalijevanje su česte greške koje treba izbjegavati. Preporučuje se zalijevanje kada je površinski sloj zemlje suh na dodir, ali nije dobro da zemlja bude previše vlažna.

Za zalijvanje je bolje koristiti kišnicu umjesto česmovače, jer kišnica nema hemikalija poput hlora koje mogu biti štetne za biljke. Takođe, preporučuje se zalijevanje ujutru, prije nego što temperatura postane previše visoka, kako bi se izbjegli šokovi za biljke usljed naglog hlađenja zemlje uveče.

Continue Reading

Facebook

Istaknuto

Najnovije

Istaknuto