Zanimljivosti

Naučnici napravili čip od pečuraka

Stručnjaci sa Univerziteta Johanes Kepler u Austriji došli su do ovog otkrića tokom istraživanja fleksibilne elektronike, sa fokusom na održive materijale koji će zameniti nerazgradive.

Prema novom istraživanju, pečurke bi mogle postati biorazgradiva alternativa vrsti plastike koja se koristi u baterijama i kompjuterskim čipovima, što bi olakšalo recikliranje.

Stručnjaci sa Univerziteta Johanes Kepler u Austriji došli su do ovog otkrića tokom istraživanja fleksibilne elektronike, sa fokusom na održive materijale koji će zameniti nerazgradive.

– Do otkrića smo donekle došli pukim slučajem“, rekao je za CNN fizičar Martin Kaltenbruner sa Univerziteta Johanes Kepler.

Naime, tim je u to vreme razmatrao korišćenje materijala dobijenog od pečuraka za upotrebu u drugim oblastima. Međutim, otkrili su da kožica pečurke Ganoderma lucidum može poslužiti kao zamena za bazu koja se koristi u električnim kolima, a koja izoluje i hladi provodne metale. Ova baza je obično napravljena od nerazgradive plastike koja se baca nakon upotrebe.

Može da izdrži temperature veće od 200 stepeni Celzijusa

Naime, primetili su da ova gljiva, koja obično raste na trulim drvećem u Evropi i istočnoj Aziji, ima kompaktnu zaštitnu kožicu od micelijuma, mreže nalik korenu, kojom štiti podlogu na kojoj raste, odnosno drvo.

– Gljivica na taj način sprečava prodor drugih gljivica ili bakterija“, rekao je Kaltenbruner.

Stručnjaci su skinuli tu kožu i osušili je. Posle sušenja bio je nešto slabiji izolator od plastike, ali je ipak ispunjavao svoju funkciju u električnim kolima i mogao je da izdrži temperature veće od 200 stepeni Celzijusa.

– Potpuno se degradira u roku od dve nedelje ili manje“

– Ova koža ima mnoga svojstva koja je izdvajaju od drugih biorazgradivih materijala, ali je najvažnije da se jednostavno uzgaja iz otpadnog drveta i ne zahteva intenzivnu ili skupu obradu“, rekao je Kaltenbruner.

– Naš micelijum može dugo da traje ako se drži na suvom, ali u standardnom kućnom kompostu bi se potpuno raspao u roku od dve nedelje ili manje“, dodao je on.

Iako je rad tima trenutno eksperimentalan i daleko od masovne proizvodnje, istraživači veruju da bi biorazgradiva koža mogla biti održiv alternativni materijal za upotrebu u elektronici koja ne zahteva dugotrajna električna kola.

Istraživanje pod nazivom MycelioTronics: Fungal mycelium skin for sustainable electronics objavljeno je u časopisu Science Advances.

Sledeće

Šljivovica na Uneskovoj listi nematerijalnog kulturnog nasljeđa

Ne propustite

Upecao 30 kilograma tešku zlatnu ribu

Reklama

Klikni da ostaviš komentar

Zanimljivosti

Sajberhondrija, sindrom od kog pati sve više ljudi

Sajberhondrija je medicinski termin novijeg datuma koji označava neosnovanu eskalaciju anksioznosti u vezi sa zdravljem, nastalu upornim pretragama i čitanjem sadržaja o simptomima i bolestima na internetu.

Razlike između sajberhondrije i hipohondrije

Hipohondrija je anksiozni poremećaj čije su osnovne odlike strah i vjerovanje osobe da je oboljela od ozbiljnog tjelesnog oboljenja. Sličnost je u tome što u oba slučaja postoji prekomjerna zabrinutost za tjelesno zdravlje.

Međutim, sajberhondriju karakteriše ekscesivna upotreba interneta sa upornim i često nekontrolisanim pretragama informacija u vezi zdravlja čiji sadržaji potom izazivaju stres, uznemirenje i anksioznost. Očigledno, sajberhondrija je vezana za nove tehnologije, pa se često označava kao bolest modernog doba.

Uzroci sajberhondrije

Uzroci sajberhondrije nisu do kraja jasni, ali opšta sklonost ka brizi, hronični stres, iskustva sa bolestima (bilo lična ili člana porodice), već prisutna anksiozna ili depresivna stanja, jesu najčešći faktori koji povećavaju sklonost za razvoj sajberhondrije. Sa druge strane, laka dostupnost medicinskih informacija na internetu, ušteda vremena i novca zbog neodlaska kod ljekara, privatnost, i potreba za instant odgovorima podstiču pretraživanje interneta.

Veliki broj osoba koristi zdravstvene informacije sa interneta na adekvatan način. One nekada mogu pomoći da se identifikuje problem, pomoću njih se možemo informisati o načinu tretmana ili kome je potrebno obratiti se za pomoć.

Najčešće dobra informisanost dovodi do realnog sagledavanja problema i olakšanja, odnosno redukcije anksioznosti u vezi zdravstvenih smetnji.

Kod drugih, medicinske informacije dobijene putem interneta mogu izazvati potpuno suprotan efekat. One ih mogu zbuniti, uplašiti i uznemiriti jer saznanja o bolestima i simptomima mogu biti pogrešno protumačena. Na taj način može nastati uvjerenje da osoba ima ozbiljan zdravstveni problem, što pojačava anksioznost u vezi sa zdravljem. Pretrage se nastavljaju, a anksioznost eskalira dovodeći do narušavanja mentalnog zdravlja, opšte funkcionalnosti i kvaliteta života.

Teži put do dijagnoze

Postavljanje dijagnoze od strane laika na osnovu pogrešno protumačenih ili netačnih informacija sa interneta ili, još gore, pokušaji samoliječenja – predstavljaju ozbiljan problem.

Ljekarima je otežan rad jer pacijenti dolaze sa predubjeđenjem da imaju neku bolest i traže potvrdu i tretman umjesto pregleda i utvrđivanja faktičkog stanja. Pokušaji razuvjeravanja mogu biti zahtjevni i troše vrijeme ljekara koje bi moglo biti posvećeno drugim pacijentima. Nisu rijetke ni promjene ljekara zbog nepovjerenja i sumnji u vezi njihove kompetentnosti kao i neosnovano izlaganje brojnim dijagnostičkim procedurama.

Zanimljivosti

Zanimljive činjenice iz srpske istorije koje sigurno niste znali!

Ove stvari ili veći deo ovih informacija sigurno niste znali, a mnogo su zanimljivi i značajni, uživajte čitajući i saznajući pojedine fantastične detalje iz naše istorije!

Da je prema odredbama Rudarskog zakonika despota Stefana Lazarevića (1389—1427) udatim ženama bilo zabranjeno da prodaju hleb, so i voće? Ove delatnosti su bile rezervisane samo za udovice koje su se na taj način izdržavale.
Da je novac srpskog kralja Stefana Radoslava (1228—1234) najverovatnije kovan u Solunu, prestonici njegovog tasta Teodora I Anđela, epirskog despota i solunskog cara.
Da se relikvijar koji je pripadao srpskom velikašu despotu Tomi Preljuboviću (ubijen 1384) i njegovoj supruzi Mariji, ćerki Dušanovog polubrata Simeona, danas čuva u gradskoj katedrali u španskom gradu Kuenka.
Da je vlada radikala Nikole Uzunovića 1926. pala posle samo nedelju dana (8.-15. april) pošto joj je podršku uskratila Hrvatska seljačka stranka Stjepana Radića.
Da je knez Mihailo Obrenović za Vukovu zbirku narodnih pripovedaka zapisao bajku Čardak ni na nebu ni na zemlji onako kako ju je slušao od svojih dadilja.
Da je carinik Teodor Radičević, otac poznatog pesnika Branka Radičevića, preveo na srpski jezik Šilerovo delo Viljem Tel.
Da je fudbalska reprezentacija Jugoslavije na Prvo svetsko prvenstvo u fudbalu koje je bilo održano u Urugvaju 1930. godine putovala poštanskim brodom punih 18 dana.
Da je Isidora Sekulić, srpska književnica, prema Dejanu Medakoviću, odbila da potpiše Apel srpskom narodu (dokument iz avgusta 1941. godine kojim je srpska elita trebalo da podrži kolaboracionističku vladu) sa obrazloženjem da je u pitanju politički dokument i da ona, pošto žene u Srbiji nemaju politička prava, ne može da potpiše dokument političke sadržine.
Da se početni fragment povelje despota Đurđa Brankovića manastiru Lavri na Svetoj gori iz 1452. godine smatrao izgubljenim sve dok ga Mihailo Laskaris nije pronašao u ćeliji jednog monaha gde je korišćen kao omot za rukopise.
Da je u Beogradu 1929. godine živelo 126.315 muškaraca prema 99.755 žena? Ova razlika bila je posebno izrazita u Topčideru gde je na 4.987 muškaraca dolazila 671 žena. Ovo se tumači činjenicom da je dobar deo stanovništva dolazio u Beograd na rad dok porodice nisu vodili sa sobom što je bila bitna karakteristika beogradkse demografije između dva svetska rata.
Da je u Jugoslaviji 1935. godine udeo žena među zaposlenima iznosio 30% što je bilo više nego u SAD, Norveškoj ili Italiji. Ovo se tumači kao posledica ekonomske krize i rastućom potrebom za slabokvalifikovanom i izuzetno slabo plaćenom radnom snagom.
Da je prva knjiga koju je izdala Matica srpska bio roman Kasija carica, Milovana Vidakovića.
Da je Vuk Stefanović Karadžić u tolikoj meri insistirao da u Srpski rečnik uđu samo one reči prisutne u živom narodnom govoru da u njega nije uneo reč predgovor kojom je naslovio uvod u delo ali ni reč rječnik kako je celo delo naslovljeno.
Da je knez Miloš Obrenović prilikom posete Istanbulu 1835. od sultana, u znak poverenja, dobio na poklon šest topova.
Da je srpski princ Konstantin Bodin, sin kralja Mihaila Vojislavljevića, kada su ga Vizantinci zarobili 1075. privremeno interniran čak u Antiohiju u Siriji.
Da se Miloš Obrenović, sin Jevrema Obrenovića, lažno predstavljao kao svoj stric knjaz Miloš u čije se ime zaduživao širom Evrope.
Da je Svetozar Miletić posle izdavanja Tucindanskog članka 1860. godine bio toliko popularan među Srbima da je na jednoj slici srpskih vladara izdatoj u Novom Sadu iste godine car Stefan Dušan bio prikazan sa brkovima i bradom po uzoru na Miletićeve.
Da je u srednjovekovnoj Budvi sin koji bi se oženio protiv volje roditelja mogao u skladu sa zakonskim odredbama da bude isteran iz kuće.
Da je kvalitetan duvan, švercovan u Kraljevinu SHS iz Elbasana (Albanija) nazivan kačak što je bio termin kojim su označavani albanski odmetnici. Inače zbog državnog monopola u Kraljevini SHS krijumčarenje duvana je predstavljalo unosan dopunski prihod u pograničnim područjima.
Da je nakon izumiranja dinastije Branković, ugarski kralj Vladislav II 1504. dodelio titulu srpskog despota hrvatskom velikašu Ivanišu Berislaviću.
Da je jedini srpski monarh 19. i 20. veka koji je krunisan i miropomazan bio kralj Srbije i Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca Petar I Karađorđević (1903—1921)?
Da je jedan brod 1955. godine trebalo da tajno preveze 300 egipatskih oficira i vojnika u Poljsku preko jugoslovenskih luka na Jadranu, ali da je tajnost cele operacije iskompromitovana zato što je prilikom ulaska u luku brod ispalio počasne plotune, što je neizbežno privuklo pažnju?
Da su se Nikola Pašić i Stjepan Radić, najistaknutiji politički lideri Srba, odnosno Hrvata, lično sastali tek 1925. godine, punih sedam godina po formiranju Kraljevine SHS.
Da je knez Miloš Obrenvić bio jedini hrišćanski vladar u okviru Osmanskog carstva koji je uspeo da dobije pravo naslednosti vladarskog dostojanstva? Naime, ovo pravo su, pored vladara iz Osmanske dinastije, u Osmanskom carstvu imala samo još dva vladara muslimanske veroispovesti: nešto pre Miloša dobili su je vladari Tunisa, a nešto kasnije, posle srpskog kneza, dobili su ga i egipatski vladari.
Da su porođaju kraljice Natalije Obrenović prisustvovali predsednik vlade Stevča Mihailović, ministar inostranih dela Jovan Ristić i mitropolit Mihailo? Posle rođenja Aleksandra Obrenovića 14. avgusta 1876. godine u osam ujutro, održana je sednica Vlade na kojoj je objavljeno njegovo rođenje i to da se ima smatrati prestolonaslednikom.
Da se srpski car Stefan Uroš IV Dušan na pojedinim poveljama koje je izdavao na grčkom i latinskom potpisivao na starosrpskom jeziku i ćiriličnim pismom.

Zanimljivosti

U najtišoj sobi na svijetu niko ne izdrži duže od 55 minuta

Mir i tišina – mnogima su ovi pojmovi sinonim za odmor, uživanje, blagostanje i predstavljaju nedostižan cilj u današnjem svijetu koji je brz i užurban. Mnogi ljudi misle da vole mir i tišinu, ali u stvarnosti ekstremna tišina je vrlo neprijatna. I to do te mjere da nijedna osoba, za sada, nije uspjela da izdrži čitav sat u najtišoj sobi na svijetu.

Naime, Majkrosoft je, kako piše Unilad, napravio anehogenu komoru, sobu koja je najtiša na svijetu. Bilo je potrebno dvije godine da se dizajnira i nalazi se u sjedištu kompanije u Vašingtonu. Iako zvuči kao savršeno mjesto da se sklupčate uz knjigu i šoljicu čaja, malo ljudi to može dugo da izdrži. Kada u nju uđete sve što možete da čujete su zvuci vašeg srca koje kuca, u vašim ušima zvoni. U razgovoru za Si- En- En, Hundraj Gopal iz Majkrosofta je rekao:

„Najduže neprekidno vrijeme koje je neko proveo u komori je oko 55 minuta. Samo čovjek u ovoj komori je zvuk i samo ga on proizvodi. To je vrlo teško”.

Pošto nema ni spoljašnjih zvukova, čak i kretanje tijela postaje teško. Gopal je objasnio da se komora sastoji od šest slojeva betona i čelika koji je izoluju spolja. Unutar komore postoji ekstremna količina akustične izolacije koja apsorbuje čak 99,99 procenata odjeka u prostoriji. Toliko je efikasan da pucanje balona jedva da se registruje. Komora se takođe nalazi na setu opruga koje dodatno prigušuju sve vibracije.