Sekretarijat za finansije i budžet je u svojstvu predstavnika predlagača pripremio Predlog Odluke o budžetu Opštine Zeta za 2024. godinu, koja je usvojena na XII sjednici Skupštine Opštine Zeta, održanoj 27.12.2023. godine.

Usvojenom Odlukom budžet za 2024. godinu planiran je na nivou od 5.202.790,02 €, što je za 63,84% više nego u 2023. godini. Raduje činjenica da je usvojen prvi funkcionalni budžet Opštine Zeta, koji uveliko potvrđuje stav da je Opština Zeta ekonomski i finansijski stabilna i održiva jedinica lokalne uprave.

„Ukoliko se vratimo ne tako daleko u prošlost, u oktobru 2021. godine objavljena je Studija opravdanosti teritorijalne promjene Opštine u okviru Glavnog grada-Golubovci izdvajanjem, koju su radili eksperti ekonomske i finansijske struke, angažovani od strane tadašnjeg rukovodstva Opštine u okviru Glavnog grada – Golubovci. Zaključak navedene studije, uz identičnu zakonsku regulativu kao danas, kada je u pitanju finansiranje lokalne samouprave, svodio se na činjenicu da će fiskalni kapacitet buduće samostalne opštine iznositi nepunih 1,8 miliona €. Iako je sa više adresa ukazivano da navedena studija nije valjano urađena i da ne oslikava fiskalni kapacitet buduće opštine u punom obimu, ista studija je poslužila kao osnova za osamostaljenje Opštine Zeta“, stoji u saopštenju Sekretarijata.

Dalje se dodaje da sa ponosom konstatuju da je navedena studija pokazala samo dio fiskalnog kapaciteta Opštine Zeta, što potvrđuje planirani 3 puta veći fiskalni kapacitet Opštine Zeta, u prvoj funkcionalnoj godini ove lokalne samouprave.

„Budžet je sagledan objektivno i precizno, kako sa prihodne, tako i sa rashodne strane, shodno postojećim podacima i informacijama u trenutku kreiranja istog. Raduje činjenica da je prihodna strana budžeta projektovana na izuzetno realnim osnovama, koje će se izvjesno potvrditi tokom naredne godine, uz posvećenost i predan rad organa
Opštine Zeta“, ističu iz Sekretarijata.

Strukturu primitaka budžeta za narednu godinu čine sopstveni prihodi u iznosu od 1,6 miliona € (31,64%), ustupljeni prihodi 1,0 miliona € (19,51%), transferi i donacije 2,1 miliona € (41,16%) i sredstva prenijeta iz prethodne godine 0,4 miliona € (7,69%).

Strukturu izdataka budžeta za narednu godinu čini tekuća budžetska potrošnja u iznosu od 3,3 miliona € (63,30%) i kapitalni izdaci u iznosu od 1,9 miliona € (36,70%). Pored „fiksnih“ izdataka, u okviru tekuće budžetske potrošnje veći akcenat je stavljen na:

→ povećanje iznosa subvencija sa 125 na 270 hiljada €, gdje se 200 hiljada € usmjerava na podršku poljoprivrednoj proizvodnji, a 70 hiljada € je namijenjeno subvencionisanju prevoza putnika u lokalnom saobraćaju.
→ povećanje iznosa transfera sa 312 na 442 hiljade €, gdje su obezbijeđena veća sredstva za obrazovanje, stipendije i nagrade, sport i kulturu, novorođenu djecu, socijalne pomoći, kao i za sve ostale transfere pojedincima, udruženjima i institucijama. U ovom dijelu je obezbijeđeno i dodatnih 80 hiljada € za podršku poljoprivrednim proizvođačima i razvoju preduzetništva i zanatstva.

→ povećanje ukupnog iznosa rashoda za tekuće održavanje sa 21 na 192 hiljade €, i to zbog obezbjeđivanja sredstava za održavanje javne infrastrukture u iznosu od 150 hiljada €, što kod dosadašnjih budžeta nije bilo prepoznato.
→ Javno komunalno preduzeće Zeta, za koje je planiran transfer u iznosu od 250 hiljada €, uz dodatnih 380 hiljada € za nabavku specijalizovane opreme, predviđenih kroz kapitalni budžet.

Iz sekretarijata ukazuju da kada je pitanju kapitalni budžet, ukupan iznos se primarno alocira na izdatke za lokalnu
infrastrukturu u iznosu od 1,2 miliona €, gdje je planirano rješavanje imovinsko pravnih odnosa, izrada tehničke dokumentacije, investiciono održavanje i sanacija opštinskihi nekategorisanih puteva i ulica, izgradnja i rekonstrukcija objekata lokalne infrastrukture i drugo.

Na izdatke za građevinske objekte izdvojeno je 135 hiljada €, dok su planirani izdaci za opremu u iznosu 530 hiljada €, kao i izdaci za investiciono održavanje u iznosu od 70 hiljada €.

Projekti koji su podržani kroz navedeni budžet su: vrtić u Gornjoj Zeti, adaptacija objekata osnovnih škola u Zeti (uz saglasnost resornog ministarstva), izgradnja fiskulturne sale u Gornjoj Zeti, kružni tok na raskrsnici između Srpske, LJajkovića i Donje Cijevne, kompostana za preradu biljnog otpada, kapela u Gornjoj Zeti, zgrada opštine, rekonstrukcija Glavne gradske ulice od kružnog toka u Mojanovićima, preko Anova do kružnog toka u Goričanima, sa predviđenom popločanom pješačkom zonom i parking prostorima, zatim adaptacija, rekonstrukcija i renoviranje sportskih terena, izgradnja dječijih igrališta, uređenje zelenih površina, izgradnja nekoliko novih reciklažnih ostrva, kao i ostali projekti.

Na navedenoj sjednici je usvojen i Izvještaj o potrošnji sredstava dobijenih budžetom u prethodna dva mandata i izvještaj o novčanim sredstvima koja je Opština u okviru Glavnog grada – Golubovci vraćala Glavnom gradu, kao neutrošena, koji je takođe pripremljen od strane Sekretarijata za finansije i budžet. U izvještaju se konstatuje da
je iznos od 5,71 miliona € ostao neutrošen u okviru budžeta lokalne jedinice Golubovci, odnosno 22,46% od ukupnih planiranih sredstava za navedeni period (2015-2022. godine = 8 godina, 2 prethodna mandata). Pored navedenog, uz dvije prilično realno postavljene hipoteze koje idu u prilog činjenici da prethodni budžeti nisu bili planirani na zadovoljavajućem nivou, zaključeno je i da je budžet lokalne jedinice Golubovci kumulativno bio potcijenjen minimalno za 4,81 miliona € za navedeni period.

U konačnom, zaključeno je da je budžet Gradske opštine/Opštine u okviru Glavnog grada – Golubovci, u posljednjih osam godina, „oštećen“ za minimalno 10,52 miliona €.

„Uzimajući u obzir zaključke iz navedenog Izvještaja, nedavne prognoze fiskalnog kapaciteta iz Studije opravdanosti teritorijalne promjene, građani Zete mogu biti zadovoljni što je Opština Zeta u izuzetno kratkom roku izašla iz, blago rečeno „sive zone“, i što je napravljen veliki fiskalni iskorak, koji predstavlja temelj za budući
rast i razvoj Zete“ zaključuje se u saopštenju .