Priroda i društvo

Povećava se učestalost zemljotresa na Balkanu

U slučaju zemljotresa od ključnog značaja je da ne dozvolite da Vas uhvati panika.

Balkanske i mediteranske zemlje, ali i Turska, nalaze se na područjima kojima najviše prijete razorni potresi u Evropi, pokazuje karta koju su napravili naučnici SHARE projekta koji finansira Evropska unija.

Oni su objavili kartu koja prikazuje najugroženija područja diljem Evrope, a ona pokazuje da razorni potresi najviše prijete Italiji , zemljama Balkana, Grčkoj, Bugarskoj, Rumuniji i Turskoj.

Kako su poslednjih nedelja sve učestaliji zemljotresi na Balkanskom poluostrvu i u Jadranskom moru u nastavku navodimo smjernice kako se ponašati u slučaju zemljotresa.

U slučaju zemljotresa od ključnog značaja je da ne dozvolite da Vas uhvati panika. Kada se zemljotres događa ostanite u kući, stanu, na radnom mjestu gdje ste se zatekli u tom trenutku i zauzmite odgovarajući položaj na najbezbjednijem mjestu. Napuštanje objekta trebalo bi da izvršite tek nakon što prestane podrhtavanje tla i to smireni, bez panike, vodeći računa o stanju stepeništa ukoliko se nalazite u višespratnicama, te da se udaljite na bezbjedno odstojanje od objekta.

Takvim postupcima biće izbjegnute teže posljedice koje mogu nastati djelovanjem snažnih zemljotresa.

Šta činiti prije zemljotresa?

Provjeriti sve potencijalne opasnosti:

− pričvrstiti police, bojlere, lustere, ogledala i sl. za zid;

− izbjegavati postavljanje ormara, polica, slika, ogledala i sl. iznad mjesta gdje ljudi borave i spavaju;

− smjestiti opasne i zapaljive materije na sigurno mjesto.

Identifikovati sigurna mjesta unutar i van objekta:

− u kući, stanu, školi odrediti jedno ili više sigurnih mjesta za sklanjanje u slučaju zemljotresa, i to što dalje od prozora, većih staklenih površina i pregradnih zidova;

− na otvorenom što dalje od zgrada, drveća, telefonskih i električnih vodova, mostova, tunela i sl.

Na dohvat ruke imati spremno:

− baterijsku lampu, tranzistorski prijemnik sa rezervnim baterijama, mobilni telefon, pribor za prvu pomoć, ljekove, identifikaciona dokumenta, aparat za gašenje požara, višenamjenski nožić, vreću za spavanje i sl.;

− određene zalihe konzervirane hrane i flaširane vode.

Vršiti neprekidnu edukaciju:

− nadograditi znanja i vještine o zaštiti i načinu postupanja prije, za vrijeme i nakon zemljotresa;

− u školi i na radnom mjestu informisati se šta je predviđeno planom zaštite i spasavanja od zemljotresa.

Šta činiti za vrijeme zemljotresa?

Ukoliko se za vrijeme zemljotresa nalazite u zatvorenom prostoru:

− Ostanite mirni i prisebni − ne dozvolite da vas obuzme panika. Budite svjesni da su neki zemljotresi samo početni potresi i da ubrzo može uslijediti sljedeći, jači zemljotres;

− Nađite zaklon na bezbjednim mjestima u kući, kao što su: dovratnici, noseći zidovi, mjesto ispod stola, čvrstog namještaja, i ostanite tamo dok traje potres, ili pokrijte svoje lice i glavu rukama i sklonite se u ugao unutrašnjih zidova prostorije – nikako ne smijete ostati u centru sobe;

− Ne pokušavajte da bježite;

− Udaljite se od stakla, prozora, spoljnih zidova i vrata, i bilo čega što može da padne, poput lustera ili polica;

− Ukoliko ste u krevetu, spustite se pored kreveta i zaštitite glavu;

− Ostanite u kući dok potres ne prestane i ne bude bezbjedno za vas da izađete (istraživanja su pokazala da najviše povreda nastaje kad ljudi pokušavaju da izađu iz zgrade za vrijeme potresa). Iz prizemne zgrade ili sa prvog sprata možete izaći na otvoren prostor (nikako kroz prozor ili balkon/terasu), ali vodite računa da budete na bezbjednoj udaljenosti od zgrada;

− Sve dok zemljotres traje, izbjegavajte stepeništa i liftove;

− Ukoliko ste u javnom objektu (škola, preduzeće, tržni centar, centar za rekreaciju ili prodavnica) − ostanite mirni i izbjegavajte paniku. Držite se dalje od mase ljudi koja se u panici kreće ka izlazima;

− Budite svjesni da može doći do nestanka struje, i da se alarmi (protivpožarni i drugi) mogu uključiti.

Ukoliko se za vrijeme zemljotresa nalazite na otvorenom prostoru:

− Sklonite se od zgrada, mostova, tunela, ulične rasvjete, električnih stubova i kablova; najveća je opasnost u blizini građevina, na izlazima i uz spoljne zidove;

− Ukoliko ste na ulici vodite računa o objektima koji mogu pasti na vas, kao što su dimnjaci, crepovi sa krova, slomljeno prozorsko staklo i slično;

− Zaštitite glavu rukama ili tašnom;

− Ostanite na mjestu do zvaničnih uputstava.

Ukoliko se za vrijeme zemljotresa nalazite u vozilu u pokretu:

− Zaustavite se ukoliko vam bezbjednost u saobraćaju dozvoljava i ostanite u vozilu;

− Izbjegavajte zaustavljanje u blizini zgrada, drveća, nadvožnjaka ili električnih kablova;

− Nastavite oprezno kada zemljotres prestane. Izbjegavajte puteve, mostove, vijadukte, tunele, rampe koji su možda oštećeni u zemljotresu, kao i lokacije koje su evidentirane kao rizične na klizišta i odrone.

Šta uraditi nakon zemljotresa ?

Ukoliko se nađete pod ruševinama:

− Ne palite šibicu;

− Ne krećite se;

− Prekrijte usta maramicom ili tkaninom;

− Udarajte o cijev ili zid kako bi spasilački timovi mogli da vas pronađu. Ukoliko imate pištaljku, iskoristite je. Vičite samo ukoliko je to posljednja opcija, jer vikanje može izazvati udisanje opasno velike količine prašine;

− Sačuvajte prisebnost i pokušajte da se orijentišete;

− Ako ste pritisnuti lakšim materijalom, započnite s laganim odstranjivanjem, pri čemu štedite snagu i čuvajte se oštrih predmeta i naknadnog povređivanja.

U ostalim situacijama:

− Budite spremni za dodatne potrese. Ako je objekat oštećen, zbog mogućnosti nastanka jačeg zemljotresa, napustite ga smireno, bez panike i po redu: majke sa djecom, stari, bolesni, osobe s invaliditetom itd.;

− Ponesite sa sobom najvažnije stvari;

− Ukoliko se nalazite u oštećenom objektu i osjećate miris gasa ili vidite pokidane kablove, ne palite svijeće i šibice, zbog opasnosti od požara i eksplozija;

− Isključite električnu energiju na glavnoj sklopci, zatvorite plin i vodu na glavnom ventilu;

− Provjerite da li je neko povrijeđen;

− Ne pomjerajte ozbiljno povrijeđene osobe;

− Koristite telefon samo u slučaju nužde kako se telefonske linije ne bi opteretile;

− Ne koristite vozila jer su putevi potrebni spasiocima;

− Izbjegavajte ulazak u kuću/stan, pogotovo ako postoje oštećenja;

− Pijte samo flaširanu vodu;

− Ne ometajte rad spasiocima.

− Pratite uputstva nadležnih organa, i po njima postupajte;

− Ukoliko dođe do pojave požara, pokušajte da ga ugasite i obavijestite lokalnu službu zaštite i spasavanja;

− Ukoliko je potrebno i ukoliko ste u mogućnosti, pridružite se timovima za spasavanje iz ruševina i uključite se u potragu i pružanje pomoći nastradalima pod ruševinama srušenih objekata.

Sledeće

Podgorica će dobiti novu bolnicu

Ne propustite

Država i dalje nemoćna u slučajevima eksploatacije šljunka

Reklama

Klikni da ostaviš komentar

Priroda i društvo

NVO Bijeli štap: Ponovna vještačenja o invaliditetu su protivna našem dostojanstvu i Konvenciji UN-a

Grupa od 27 građana sa urođenim invaliditetom izrazila je zabrinutost zbog Nacrta zakona o jedinstvenom vještačenju invaliditeta, koji je usvoila Vlada Crne Gore na sjednici održanoj 24.jula. U reagovanju poručuju da su ponovna vještačenja protivna njihovom dostojanstvu i Konvenciji UN-a.

U saopštenju koje potpisuje izvršna direktorica Nevladine organizacije „Bijeli štap“ Nikšić Slavica Samardžić, traže da ih zakon izuzme od obaveze ponovnog vještačenja.

Njihovo reagovanje prenosimo u cjelosti:

Svi smo rođeni sa invaliditetom. Tokom života smo se suočavali sa brojnim izazovima i preprekama od obrazovanja, preko zapošljavanja, do pristupa zdravstvenoj zaštiti, javnom prevozu i drugim osnovnim uslugama. U gotovo svim segmentima društva nailazimo na barijere koje nas ograničavaju i isključuju. Uprkos svemu tome, uprkos trajnosti naših stanja i brojnim medicinskim i stručnim procjenama koje smo već prošli, sada se pred nas ponovo stavlja obaveza da do 01.07.2029. godine podnesemo zahtjev za novo vještačenje.

Ukoliko to ne učinimo u predviđenom roku, izgubit ćemo status osobe sa invaliditetom, procenat invaliditeta i sva prava koja iz tog statusa proizilaze – bez obzira na to što se naša medicinska slika nije promijenila, jer je od rođenja trajna i potvrđena. Kao osobe sa urođenim invaliditetom, želimo jasno istaći da je za nas potpuno nedopustivo da budemo izloženi ponovnom vještačenju. Naš invaliditet je trajno utvrđen i potvrđen od samog rođenja. Ponovno vještačenje nam donosi nepotreban stres, narušava naše dostojanstvo i predstavlja dodatno opterećenje, koje ne možemo i ne smijemo trpjeti. Zato tražimo da se u zakonu jasno izuzmu osobe sa urođenim invaliditetom od obaveze ponovnog vještačenja.

To nije samo pitanje pravde i poštovanja, već i osnovno ljudsko pravo da živimo dostojanstveno, bez dodatnih i suvišnih prepreka. Nacrt zakona ne pravi razliku između osoba koje su invaliditet stekle u toku života i nas koji smo sa njim rođeni. Za osobe sa urođenim, trajnim invaliditetom, ponovno vještačenje je administrativno nepotrebno, suštinski besmisleno i psihološki veoma teško. Ono dodatno produbljuje osjećaj nepovjerenja, birokratske nesigurnosti i lične degradacije. Takođe, postoji ozbiljna bojazan da mnogi – zbog lošeg zdravstvenog stanja, nedovoljne informisanosti ili drugih sistemskih prepreka neće moći da podnesu zahtjev u predviđenom roku.

Time bi, ne svojom krivicom, izgubili doživotno stečena prava i zaštitu koja im pripada. Ovakav pristup ne samo da je pravno i etički problematičan, već je i u suprotnosti sa Konvencijom Ujedinjenih nacija o pravima osoba sa invaliditetom, koju je Crna Gora ratifikovala, kao i sa temeljnim evropskim vrijednostima i standardima ljudskih prava, ka kojima kao država težimo. Pozivamo donosioce odluka da ozbiljno razmotre naše stavove i prilagode zakon na način koji neće ugroziti prava i dostojanstvo onih koji s invaliditetom žive cijeli život. Naša prava nisu privilegija – ona su temelj našeg dostojanstva i jednakosti.

Zato tražimo od države Crne Gore da jasno prepozna i zaštiti specifičan položaj osoba sa urođenim invaliditetom, te da zakonom obezbijedi trajnost i nepovredivost naših prava – kao što to nalažu međunarodne obaveze, savremeni standardi i temeljna načela ljudskog dostojanstva. Vjerujemo da Crna Gora može i mora donijeti zakone koji unapređuju sistem, a ne dovode u pitanje sigurnost i osnovna prava onih koji su cijeli život suočeni sa brojnim preprekama, ali uprkos svemu – dostojanstveno žive i doprinose ovom društvu.

Priroda i društvo

Kolektor u Botunu izvjestan, prva uknjižena kuća na 439 metara

Jedno od pitanja koje se najčešće pojavljuje u javnosti u vezi sa izgradnjom budućeg sistema za prečišćavanje otpadnih voda tiče se njegove udaljenosti od naseljenih mjesta i stambenih objekata.

“Izgradnja novog sistema za prečišćavanje otpadnih voda (SPOV), kao državnog objekta od opšteg interesa, planirana je na namjenskoj urbanističkoj parceli površine 13 hektara, unutar industrijske zone Kombinata aluminijuma Podgorica (KAP). Lokacija se nalazi između kompleksa KAP-a i lokalne saobraćajnice koja spaja naselja Dajbabe i Botun, na katastarskim parcelama u vlasništvu Glavnog grada. Podsjećamo da je riječ o državnom objektu od opšteg interesa, čija je izgradnja planirana na namjenskoj urbanističkoj parceli površine 13 hektara, unutar industrijske zone Kombinata aluminijuma Podgorica. Dakle, namjena lokacije, prema važećem detaljnom urbanističkom planu, je industrija. Parcela se nalazi između kompleksa KAP-a i lokalne saobraćajnice koja spaja naselja Dajbabe i Botun, na katastarskom zemljištu u vlasništvu Glavnog grada”, saopštili su iz Vodovoda.Oni objavljuju i udaljenost najbližih, pojedinačnih objekata unutar i van industrijske zone.

“Udaljenost objekata od budućeg SPOV-a unutar industrijske zone – 141 metar – urušena kuća, 241 metar – kuća u izgradnji, bez namjene za stanovanje, 338 metara – kuća nije uknjižena, 369 metara – kuća nije uknjižena, 439 metara – kuća uknjižena, bez tereta i ograničenja, 499 metara – kuća uknjižena, bez tereta i ograničenja. Van industrijske zone na 696 metara – kuća nije uknjižena, 729 metara – kuća uknjižena, sa teretom uzurpacije zemljišta, 847 metara – kuća uknjižena, sa teretom objekat bez dozvole i na 1.384 metra – jezgro naselja Botun “, navode iz Vodovoda.

Iz ovog gradskog preduzeća ističu da dokumentacijom koja je sastavni dio obavezujućih procedura koje prethode izgradnji sistema, posebno su sagledani mogući uticaji izgradnje i funkcionisanja na stambene objekte i na sve segmente životne sredine.”Shodno navedenom, definisane su i mjere prevencije i ublažavanje mogućih uticaja, koji neće prelaziti zakonom definisane referentne vrijednosti. Dokumentacija je obuhvatila mjere koje su prepoznate relevantnom nacionalnom legislativom, kao i dodatne mjere koje su u praksi, kada je ovakva vrsta postrojenja u pitanju, potvrđene kao uspješne”, ističu iz Vodovoda.

Priroda i društvo

Besplatan prevoz u Podgorici i za đake iz Zete koji pohađaju podgoričke škole

Gradski prevoz Glavnog grada obavijestio je građane da će besplatan prevoz moći koristiti i učenici koji imaju prebivalište u Podgorici, a pohađaju školu u drugoj opštini, kao i učenici koji imaju prebivališta u drugoj opštini, a pohađaju školu na teritoriji glavnog grada.

“Zbog velikog interesovanja, obavještavamo građane da pravo na besplatan gradski prevoz mogu ostvariti učenici koji ispunjavaju jedan od sljedećih uslova: Učenik koji ima prebivalište na teritoriji Glavnog grada, a pohađa školu u drugoj opštini; Učenik koji ima prebivalište u drugoj opštini, a pohađa školu na teritoriji Glavnog grada“, saopšteno je iz Gradskog prevoza.

Zahtjevi za izdavanje kartica podnose se od 15. avgusta.

Zahtjevi se podnose od 15. avgusta na šalteru sale u zgradi Skupštine Glavnog grada (ulaz sa Trga nezavisnosti), radnim danima i subotom od 8.00 do 15.00.

Podsjećamo, pored učenika osnovnih i srednjih škola, Glavni grad je besplatan prevoz obezbjedio i za ranjive kategorije stanovništva-penzionere, lica starija od 67 godina, lica sa invaliditetom i lica u stanju socijalne potrebe.