Ekonomija

Inflacija i skok cijena hrane u EU: Vlade preduzimaju mjere

Inflacija je i u najbogatijoj zoni eura u Evropskoj uniji dostigla oko 11 odsto, privreda ide u recesiju, a skok cijena izaziva veliko nezadovoljstvo sindikata i potrošača, pa vlade preduzimaju različite mjere.

Grčka vlada dekretom je naredila lancima samoposluga da moraju imati „prihvatljivu cijenu“ za bar jednu namirnicu u svakoj kategoriji proizvoda. Španska vlada je, pored ostalog, upravo podigla minimalnu zaradu na hiljadu eura, zabranila zapošljavanje na kratak rok.

Vlasti u Berlinu su izdvojile čak 200 milijardi eura da bi pomogle ugroženom njemačkom stanovništvu i preduzećima. Ugroženim njemačkim potrošačima će država u decembru podmiriti 100 odsto računa za grijanje na gas, a za to će iz budžeta biti posebno obezbijeđeno devet milijardi eura.

Skok cijena struje, gasa i osnovnih potrepština naročito brine vlasti u EU, utoliko prije što su na ogromnom, mahom sasvim neutemeljnom skoku cijena proizvođači ostvarili zamašne super-profite i nema sumnje da je to i rezultat čiste špekulacije, grabeža.

Statistički uredi navode da su građani u mnogim zemljama već smanjili potrošnju, jer jednostavno ne mogu da izdrže poskupljenja, iako troše i dio ušteda.

Otud je jasno da je grčki ministar za razvoj i ulaganja Adonis Jorgijadis žestoko kritikovao neopravdana poskupljenja, rekavši da „građani na policama samoposluga vide stalni skok cijena i sebi kažu da je to čista krađa“.

Grčki ministar ukazuje na to da je „potpuno neshvatljiv toliki nagao i neprestan skok cijena“ i zato je objasnio da je vlada u Atini obavezala lance super-marketa da za potrošače prihvatljivu cijena mora imati bar jedan u kategoriji od 31 proizvoda, kao što su hljeb, mlijeko, tjestenine, pirinač, ulje, meso…

Lanci samoposluga to moraju objaviti i na internetu i u brošurama, a ukoliko se to ne bude poštovalo slijedi kazna od pet hiljada eura dnevno.

Da je nezadovoljstvo potrošača veliko, svjedoči i nalaz statističke agencije „Nilsen“ da su grčka domaćinstva za prvih devet mjeseci u super-marketima ostavili preko 320 miliona eura više nego prošle godine, a kupili su manje proizvoda.

Demonstracije i protesti su održani i u Češkoj, Mađarskoj, Francuskoj i još nekim zemljama.

Predsjednica Evropske centralne banke Kristin Lagard je upozorila da mjere podizanja kamatnih stopa neće moći da suzbiju inflaciju jer privredi EU preti neminovna recesija.

A u analizi londonske agencije „Ekonomist intelidžens junit „stoji da u svijetu i Evropi može doći do štrajkova i socijalnih nemira zbog ogromnog porasta cijena energije i osnovnih potrepština.

Međunarodni monetarni fond (MMF) je upozorio da slijedi „pogubni koktel visoke inflacije i malaksavanja proizvodnje“ i predočio da oklijevajuće vlade u Evropi moraju preduzeti ozbiljne makroekonomske mjere da slome inflaciju, ali i da pomognu stanovništvu i privredi.

MMF stavlja do znanja i da će i bez novih prekida isporuka nafte i gasa inflacija biti duga i navodi da su, recimo, kad je Zapadni Balkan u pitanju, glavni uzrok skok cijena energije, ali hrane.

Sledeće

Od ponoći benzin skuplji 12 centi

Ne propustite

Deficit budžeta niži 140 miliona od plana

Reklama

Klikni da ostaviš komentar

Ekonomija

Pejović: Ne može se govoriti o inflaciji, a preskakati rast plata

Ne može se govoriti o inflaciji, a preskakati rast plata, saopštio je Boris Pejović, potpredsjednik Skupštine Crne Gore.

„Realne brojke, a ne selektivni napadi! Inflacija u 12 država EU veća je nego u Crnoj Gori. Plate i penzije su značajno uvećane, dok je javni dug smanjen na 62-63% BDP-a. Kreditni rejting Crne Gore podignut je dva puta – zbog odgovorne ekonomske politike“, izjavio je funkcioner Pokreta Evropa sad (PES).

Realne brojke, a ne selektivni napadi! 📊📈

✅ Inflacija u 12 država EU veća nego u Crnoj Gori
✅ Plate i penzije značajno uvećane, dok je javni dug smanjen na 62-63% BDP-a
✅ Kreditni rejting Crne Gore podignut dva puta – zbog odgovorne ekonomske politike
✅ Minimalna plata… pic.twitter.com/lcCKS4jyQ4

— Pokret Evropa sad! (@pokretevropasad) March 20, 2025

Kako je dodao, „minimalna plata danas je tri puta veća, građani imaju više za život.

Ne može se govoriti o inflaciji, a preskakati rast plata. Građani znaju koliko danas zarađuju i koliko im je ostajalo prije“, izjavio je Pejović.

Ekonomija

Od 2022. godine zarade rasle oko 200 odsto, a inflacija između 30 i 70 odsto

Od 2022. godine do danas, minimalne i prosječne zarade u Crnoj Gori značajno su porasle, dok je inflacija zabilježila rast od preko 30 odsto, pokazuju podaci Monstata. Povećanje minimalne plate za 170% (600€) i 260% (800€), kao i prosječne plate za 100% (1.012€), uz istovremeno povećanje minimalne penzije za 200% (450€), donijelo je značajne promjene u standardu građana.

Programi koji su sprovedeni umjesto predviđene ekonomske krize donijeli su ekonomski preporod, a uvođenje programa „Evropa sad 2“ novembra prošle godine dodatno je poboljšalo finansijsku situaciju. Najniža penzija sada iznosi 450€, a prosječna 537€, dok su prosječne plate porasle sa 850 na 1.000 eura, a minimalne sa 450 na 600, odnosno 800 eura, zavisno od stepena obrazovanja.

Mitar, penzioner iz Zete, ističe da je ranije jedva sastavljao kraj s krajem, dok sada ima mogućnost za dostojanstven život.

„Prije sam bio na ivici siromaštva, sada već živim lagodnije. Imam podršku svoje djece, koji sada zarađuju više, i zajedno možemo da živimo bez velikog pritiska. Lakše pokrivam troškove i više se ne bojim svakog sledećeg mjeseca“, kaže Mitar.

Mlada Dina, koja radi u jednom trgovinskom lancu, navodi da sada konačno ima fer platu u skladu sa svojim radnim obavezama.

„Iako su cijene porasle, sada sebi mogu da priuštim više. Napokon osjećam da moj rad vrijedi. Svake nedelje mogu sebi da priuštim ručak u nekom od primorskih gradova, pa čak i putovanje u susjedne zemlje. Prije mi je to bilo nezamislivo“, ističe Dina.

Iako je inflacija zabilježila rast između 30 i 70 odsto, veći prihodi omogućili su građanima da lakše podnesu poskupljenja i poboljšaju kvalitet života. Uvođenjem ekonomskih reformi i povećanjem zarada, Crna Gora nastavlja da unapređuje životni standard svojih građana.

Ekonomija

“Evropa sad” tek treći uzročnik inflacije, 90% inflacije uvezeno

Podaci sa panel diskusije održane na Ekonomskom fakultetu u Podgorici potvrđuju stavove premijera o inflaciji. Profesorica Maja Baćović istakla je da je 90% inflacije u Crnoj Gori rezultat globalnih ekonomskih kretanja, dok je program “Evropa sad” tek treći uzročnik.

Baćović je naglasila da su makroekonomski pokazatelji jasni i da je “Evropa sad 1” imala pozitivne efekte na tržište rada, posebno u smislu uvođenja sive ekonomije u legalne tokove. “Broj zaposlenih se u posljednje četiri godine povećao za oko 75.000, što pokazuje da su radna mjesta postala vidljivija u legalnim okvirima”, kazala je profesorica.

Šef Kabineta predsjednika Vlade, Branko Krvavac, saglasio se s ovom analizom, ističući da, uprkos izazovima, Crna Gora ima nižu inflaciju nego mnoge druge evropske zemlje. “Polazne osnove u analizama nijesu dobre, ali uz program ‘Evropa sad’ i smanjenje poreskog opterećenja na rad, mi smo ispod EU zone inflacije”, rekao je Krvavac.

Ova panel diskusija jasno potvrđuje da je inflacija u Crnoj Gori uglavnom uvezena, dok su mjere kao što je “Evropa sad” imale efekte na tržište rada i smanjenje poreskog opterećenja.