Zeta

Iz „Kneževića glavice“ izronili izuzetni tragovi burne istorije

Izvor: Pobjeda

U izvještaju arheologa se ukazuje da su najstariji grobovi skeletno sahranjeni, većinom bez grobnih konstrukcija, dok je nekoliko (pet) imalo konstrukcije od šljunka, koji je polagan na osnovu rake ili stavljan sa strana drvenih sanduka. Halštatski grobovi pripadaju glasinačkoj kulturi, što je potvrđeno brojnim nalazima od bronze, gvožđa i keramike.

Više od dvije i po hiljade godina istorije stalo je u zemljani tumul u selu Balabani, u Zeti, koji je među mještanima poznatiji kao „Kneževića glavica“. Crnogorski i inostrani arheolozi, kako saznaje Pobjeda, zaključili su da je ova praistorijska humka sukcesivno korišćena za sahranjivanje u dugom vremenskom razdoblju, od perioda Halštata (oko 800 godina prije nove ere) do sredine 17. vijeka našeg doba. Iza pokojnika, pored kostiju, ostali su i jako vrijedni predmeti koji su izuzetan prilog istoriji ovog područja i cjelokupnoj istoriji Crne Gore.

Obrasla u draču, košćele, divlje smokve i drugo rastinje, „Kneževića glavica“ je u posljednjih nekoliko decenija lokalnoj djeci služila za igru, sankanje i skrivanje, a među starijim mještanima postojalo je saznanje da je nekada davno korišćena za sahrane. To je sve što je većina i znala o ovom zemljanom tumulu u kojem je, na opšte iznenađenje mještana, bilo sahranjeno čak 230 pokojnika. Samo jedan je bio kremiran, tj. njegove spaljene kosti bile su pohranjene u keramičku urnu.

Danas, nakon arheoloških istraživanja, nema više „Kneževića glavice“, a mještani sa sjetom pominju period u kojem su jedni drugima, u šali, govorili kako treba da kopaju i traže blago, a sada već danima prepričavaju sve ono što su im arheolozi na terenu usmeno prenijeli.

Istraživanje „Kneževića glavice“ realizovao je Centar za konzervaciju i arheologiju Crne Gore, u saradnji sa Njemačkim arheološkim institutom (DAI) iz Berlina i Centrom za arheologiju Olomouc (Češka Republika). Lokalitet se nalazi na privatnom imanju porodice Knežević, u blizini Stadiona „Trešnjica“, u Zeti. Riječ je o monumentalnoj humci radijusa 32 metra i očuvane visine tri metra, gornji dio kalote (kupolasti vrh zemljane gomile, nap. aut.) zaravnjen je krajem 19. vijeka za strateške i vojne potrebe. Istraživanja su sprovedena u dvije kampanje, prva je bila od 11. septembra do kraja novembra 2023. godine, a druga od 13. marta do 11. jula 2024. U istraživačkom timu bili su rukovodilac mr MileBaković, prof. dr BlagojeGovedarica, dr JaroslavPeška, mr IvanaMedenica, mr MilošPetričević, mr Miloš Živanović i Ivana Živanović.

“Evidentno je da imamo dva horizonta sahranjivanja u praistoriji (prije nove ere), onda slijedi hijatus (period za koji nema arheoloških nalaza, nap. aut.), da bi se sahranjivanje na ovoj lokaciji nastavilo u 8‒9. vijeku naše ere”, navodi se u izvještaju tima arheologa, koji je Pobjeda dobila od Centra za konzervaciju i arheologiju.

U izvještaju se ukazuje da su najstariji grobovi skeletno sahranjeni, većinom bez grobnih konstrukcija, dok je nekoliko (pet) imalo konstrukcije od šljunka, koji je polagan na osnovu rake ili stavljan sa strana drvenih sanduka. Halštatski grobovi pripadaju glasinačkoj kulturi, što je potvrđeno brojnim nalazima od bronze, gvožđa i keramike. Skeletni materijal iz ovog perioda je veoma loše očuvan, pa su arheolozi nalazili često samo nekoliko zuba i djelova dugih kostiju.

“Keramički nalazi su dvouhi pehari i plitke zdjele rađeni od loše pečene i slabo prečišćene zemlje. Veći dio je u komadima, uništen naknadnim ukopavanjima, dok se nekoliko primjeraka može rekonstruisati. Artefakti od gvožđa su najčešće koplja, a pored jednog ratnika je bio položen gvozdeni mač u veoma lošem stanju (vjerovatno bez mogućnosti rekonstrukcije) “, navodi se u izvještaju.

Najbrojniji su nalazi od bronze: ukrasne igle i kopče (fibule) i razni ukrasi na odjeći (kalotasta bronzana dugmad), razvodnici za trake i spiralni zavijuci. U dva groba su pronađene bronzane narukvice i pektorali (ukrasi za grudi od kružnog bronzanog lima sa listolikim laticama).

“Posebno je interesantan nalaz iz groba br. 14. Otkrivene su dvije dijademe (dekorisane bronzane trake kao ukras za glavu), koje su pohranjene kao prilog prilikom sahrane dvije ženske osobe visokog društvenog statusa (princeze).

U grobu br. 124 je bila sahranjena ženska osoba se bogato ukrašenom nošnjom koju je činio pojas od stotinak kalotastih dugmadi (vjerovatno prišivenih na tkanenipojas koji, razumljivo, nije sačuvan), tri bronzane fibule u predjelu ramena, ogrlica od sitnih perli od ćilibara i na desnom ramenu bronzani privezak u obliku patke sa dvije glave i poklopcem i sedam manjih privezaka takođe u obliku patki. Slični predmeti su česti u grobovima ovog perioda i njima se pripisuje apotropejska uloga (zaštita od zlih sila, nap. aut.). U našem slučaju, patke su životinje koje žive u vodi, vazduhu i na zemlji i one imaju posebnu moć i služe da dušu pokojnika ponesu u drugi svijet “, navodi se u izvještaju arheologa i ističe da je iz ovog prvog horizonta sahranjivanja posebno zanimljiv i veliki privezak u obliku bika, koji je takođe imao apotropejsku ulogu.

DRUGI HORIZONT

Arheolozi su u izvještaju naveli da drugi horizont sahranjivanja u „Kneževića glavici“ predstavlja osteološki materijal (kosti) i artefakti pohranjeni od 5. do 3. vijeka prije nove ere, koji hronološki pripadaju periodu grčke kolonizacije jadranske obale, tj. periodu helenizma.

” Izdvaja se nalaz srebrnog novčića koji je bio u sekundarnoj upotrebi jer je bio perforiran da bi se nosio kao privezak. Novčić je dobro očuvan i jasno se čita da je kovan u gradu Damastion, odnosno u vrijeme 4–5. vijeka prije nove ere “, navodi se u izvještaju.

Najbrojniji su nalazi manjih keramičkih posuda tipa skifos. Istom periodu pripada i jedan keramički bokal za vino (tip Oinohoa), koji je fino dekorisan crnom bojom na žućkastoj podlozi i koji je sačuvan skoro u potpunosti, uz manje oštećenje na obodu.

“Pored keramike kao prilog se javljaju i koplja, eventualno manje perle od bronze.

Nešto kasnijem periodu pripada jedini grob sa kremiranim pokojnikom. Spaljene kosti su prikupljene i stavljene u veći bokal sa jednom drškom koji je poklopljen manjim neobrađenim kamenom. Iznad ove urne je, kao zaštita, postavljena donja polovina amfore “. navodi se u izvještaju.

TREĆI HORIZONT

Arheolozi su došli do zaključka da je prošlo više od 1.000 godina, da bi se u 8–9. vijeku opet počelo sahranjivanje u „Kneževića glavici“. Pronađeni artefakti svjedoče da je glavica korišćena za sahranjivanje od 8. do 17. vijeka.

“Oko 4/5 grobova pripada srednjovjekovnom periodu. Evidentno je da je groblje bilo u čestoj upotrebi, pa su brojni primjeri sahranjivanja nekoliko pokojnika u istoj raci ili da je prilikom kasnijeg ukopa stariji skelet dislociran ili uništen. Skeleti ovog perioda su po pravilu (za razliku od praistorijskih, gdje orijentacija nije bila bitna) orijentisani pravcem zapad-istok, sa glavom na zapadu. Ruke su bile prekrštene na stomaku ili grudima, što ukazuje da se radi o hrišćanskoj populaciji. I u ovom slučaju je skeletni materijal slabo očuvan i primjetan je veliki broj dječjih sahrana”, navodi se u izvještaju.

Kao što je uobičajeno, hrišćanski grobovi su oskudni sa inventarom. Pronađeno je tek desetak predmeta ovog perioda: dvije bronzane naušnice sa jagodičastim ukrasom, jedna srebrna naušnica sa grozdolikim ukrasom, tri srebrna prstena, dva gvozdena ključa i dva gvozdena kresiva. Najstarija je srebrna naušnica sa grozdolikim priveskom i datuje se u period ranog srednjeg vijeka (8–9. vijek).

“Dvije naušnice sa jagodama, kao i prsten od uvijene srebrne žice sa kamenom na osnovu analogija odgovaraju periodu razvijenog srednjeg vijeka (11–12. vijek). Istom vremenu bi odgovarala i druga dva prstena koji su skromnije izrade. Izdvaja se i nalaz srebrnog novčića kralja Milutinaiz XIV vijeka. Na jednoj strani (avers) je predstavljen Isus na prijestolu, a na drugoj (revers) kralj Milutin sa Sv. Stefanom(ovaj novac je vjerovatno kovan u Brskovu u XIV vijeku). Gvozdeni ključevi i gvozdena kresiva u obliku ocila (za duvan) pripadali bi periodu 15-16. vijeka. Istom periodu pripadaju tri groba koja su bili bez nalaza, ali su za razliku od drugih imala kovčeg od kamenih ploča”, navodi se u izvještaju arheologa.

SLIJEDE ANALIZE

Dva skeleta su vjerovatno zadnje sahranjene individue na ovoj nekropoli. Na osnovu konteksta nalaza i odnosa prema susjednim grobovima arheolozima je bilo jasno da se radi o kasnijim sahranama koje su se mogle desiti sredinom 17. vijeka.

Pored svih zaključaka, arheolozi su ipak u izvještaju naglasili da su iskopavanja i terenski rad završeni prije nepunih mjesec dana, a riječ je o obimnoj građi, te da u ovoj fazi nije moguće donositi konačne zaključke, što znači da su informacije kojima raspolažu preliminarnog karaktera.

“Preciznije podatke ćemo imati u momentu kada se odrade brojne planirane analize: karbonske analize C14, DNK analize itd.”, navodi se u izvještaju arheologa.

Velika umjetnička vrijednost i baza za zavičajni muzej Zete

Arheolozi su u izvještaju posebno istakli da jedna od osnovnih karakteristika ovog monumentalnog tumula, koja se odnosi na sve horizonte sahranjivanja i koje ga čine jedinstvenim na ovom području, jeste relativno brojno prisustvo grobova visokorangiranih osoba, čiji grobni prilozi, osim kulturno-istorijske, imaju i veliku umjetničku vrijednost.

– Tu svakako spadaju ukrašene dijademe i privesci u obliku patke i bika iz halštatskog horizonta, ukrašeni helenistički skifosi i oinohoe, kao i naušnice i drugi nalazi iz srednjeg vijeka. Na taj način su istraživanja tumula „Kneževića glavica“ dala mnogo novih impulsa za izučavanje prošlosti ovog dijela Crne Gore, ali isto tako i mnoštvo vrijednih eksponata koji bezuslovno zaslužuju da budu izloženi u muzejskim vitrinama i da tako budu pristupačni široj javnosti. Bez imalo sumnje se može reći da bogata zbirka nalaza iz ove humke predstavlja solidnu bazu za zavičajni muzej Zete koji će, nadamo se, uskoro biti osnovan – navodi se u izvještaju arheologa.

Izvor: Pobjeda

Slične teme:arheloško iskopavanje istaknuto zeta

Sledeće

Javni poziv za prethodno konsultovanje lokalnog stanovništva

Ne propustite

Stanović: Odštetu od elementarnih nepogoda potražuje 80 poljoprivrednika iz Zete

Reklama

Klikni da ostaviš komentar

Zeta

Stanovnici sela Srpska traže hitnu sanaciju bazena crvenog mulja i reakciju Vlade

Stanovnici sela Srpska, opština Zeta, uputili su dopis Vladi Crne Gore, premijeru Milojku Spajiću, sa zahtjevom za preduzimanje hitnih radnji i uključivanje u rješavanje pitanja sanacije Bazena crvenog mulja u okviru KO Cijevna.

U dopisu se navodi da su mještani putem medija upoznati sa aktivnostima stanovnika sela Botun u vezi sa izgradnjom postrojenja za prečišćavanje otpadnih voda, ali ukazuju da niko od nadležnih nije uključio stanovnike sela Srpska, „koje je najugroženije postojanjem i konstantnim zagađenjem koje prouzrokuje bazen crvenog mulja“.

Prema izvještaju Centra za ekotoksikološka ispitivanja broj 978/11 od 15.11.2020. godine, uzorak poljoprivrednog zemljišta sa lokacije Selo Srpska – vlasnik Uroš Vukašinović, ne odgovara uslovima Pravilnika o dozvoljenim količinama opasnih i štetnih materija u zemljištu zbog povećanog sadržaja hroma, nikla, fluora, bora i policikličnih aromatičnih ugljovodonika.

„Zemljište je potpuno uništeno i postalo neupotrebljivo za poljoprivredu, a zasipanje crvenom prašinom koje je permanentno, djeluje nevjerovatno u državi koja stremi učlanjenju u EU“, navodi se u zahtjevu.

Mještani ističu da su „pri vjetrovima selo Srpska i njegovi stanovnici najviše pogođeni nasipanjem opasnim i štetnim materijama“.

U dopisu se dodatno ukazuje na mišljenje stručnjaka da su „predmetne opasne i štetne materije uzrok obolijevanja od težih bolesti (kancer i dr.)“, te se podsjeća na javne izjave profesorke Mire Vukčević sa Metalurškog fakulteta, koja je ranije upozoravala na kancerogeni uticaj materija iz bazena.

„Život je odavno postao nemoguć. Radi se o višedecenijskom trajanju zagađenja, o problemu koji ubija građane, životinje i biljke. Potrebno je više stotina godina da se zemljište vrati u prvobitno stanje“, navodi se u pismu.

Mještani zahtijevaju da Vlada Crne Gore preduzme urgentne i hitne mjere sanacije Bazena crvenog mulja, da se sprovede eksproprijacija stanovništva sela Srpska, te donese poseban zakon o obeštećenju građana koji žive u zagađenoj sredini.

„Ne želimo političke obračune. Ovo pitanje se tiče života i zdravlja ljudi, a ne politike. Tražimo da se država konačno uključi i riješi ovaj višedecenijski problem“, zaključuje se u zahtjevu upućenom Vladi Crne Gore.

Podsjećamo gradonačelnik Podgorice, prof. dr Saša Mujović, takođe je uputio dopis Ministarstvu ekologije, održivog razvoja i razvoja sjevera sa inicijativom da predloži Vladi Crne Gore proglašenje bazena crvenog mulja kod Kombinata aluminijuma za područje od javnog interesa.

On je podsjetio da bazeni u kojima se nalazi oko osam miliona tona crvenog mulja već decenijama predstavljaju ozbiljnu prijetnju zdravlju stanovništva i životnoj sredini u Zetsko-Skadarskoj ravnici.

“Građani koji žive u njihovoj blizini suočavaju se s povećanim brojem oboljenja, dok problem, uprkos brojnim obećanjima, ostaje neriješen. Vrijeme je da država i lokalna samouprava zajednički djeluju kako bi riješili jedan od većih ekoloških problema u Crnoj Gori, zaštitili zdravlje građana i potvrdili status Crne Gore kao ekološke države”, poručio je gradonačelnik Mujović.

Zeta

SO Zeta: Referendum o gradnji u Botunu 14. decembra

Jednoglasno su odbornici Skupštine opštine Zeta usvojili su Odluku o raspisivanju opštinskog referenduma radi izjašnjavanja građana o izgradnji sistema za prečišćavanje otpadnih voda Podgorice u Botunu.

Za ovu odluku, da se svi građani Zete sa pravom glasa 14.decembra izjasne “za” i “protiv” gradnje dobila je podršku odbornika koalicije “Za budućnost Zete”, Demokrata i nezavisnih odbornika Nikole Rajovića i Lidije Panić i DPS.

Vesko Rašović, odbornik DNP-a, kazao je da su se građani Botuna od prvog dana protivili gradnji postrojenja, ističući da imaju pravo na zaštitu životne sredine. On je istakao da građani decenijama trpe štetu po zdravlje.

“Stava smo da se građanima Zete ne mogu nametati postrojenja koja nijesu za potrebe Zete i to u zoni koja treba da se sanira od postojećih zagađenja. Ustav svim građanima garantuje da svako ima pravo na zdravu životnu sredinu”, rekao je Rašović.

Odbornik DPS-a Miroslav Boljević kaže da podržava referendum, ali da njihov klub ne vidi zašto bi se organizovao u Zeti, jer se ishod zna.

“Koji su to mehanizmi, s obzirom na to da je PUP-om predviđeno, mi možemo zaustaviti gradnju”, pitao je Boljević.

Odbornik Demokrata Novica Pejović navodi da im ne treba još jedan zagađivač, jer je ovaj kolektor zastarjela tehnologija.

“Saglasan sam sa referendumom, mada građani su svoje rekli na nedavnom protestu. Moramo svi dati pun doprinos da izađe mnogo veći broj ljudi. Možda ćemo imati drugu struju koja će raditi protiv”, ističe Pejović.

Pejović kaže da bi svi mogli da pokažu lokal patriotizam i da komisije rade volonterski.

Luka Krstović (Demokrate) kaže da se Zeta nalazi u opasnosti da se nađe između dva kolektorska postrojenja – jedno u Botunu, a drugo koje bi se gradilo za potrebe Zete.

“Građani Zete treba da iskažu svoj stav, iako smo mogli da vidimo da je veliki broj građana protiv toga. Ovo nije nešto što je neophodno, ali pravne posledice proizvodi. Ovaj proces ima pravne posledice na teritoriji Zete. Kada se završi referendum SO Zeta konstatuje rezultate, donosi akt koji proizvodi pravne posledice. Treba u ovom procesu da se ponašamo odgovorno”, kazao je Krstović.

Odbornik DPS-a Dušan Radonjić naveo je da će vrijeme pokazati koliku težinu će imati “ovo bespotrebno trošenje novca za referendum”.

“Vidjeli ste stavove da kolega iz Zete ne podržavaju kolege iz Glavnog grada. Legitimno je, zato podržavamo, da se građani Zete pitaju oko stava vezano za kolektor. Prije svega nemamo teritoriju. Vi sprovodite opštinski referendum na teritoriji opštine, a jeste li sigurni da ne dajete pravo građanima Podgorice da se izjasne po ovom pitanju. Ovo je nonsens koji je pravno legitiman. Da li neko sumnja u ishod referenduma i šta ćete dobiti kao upotrebnu vrijednost toga akta koji će dati rezultate koji su u najvećem procentu takvi da su građani protiv. Zna se stav Zete, zašto građani moraju dodatno da budu pitani. Samo imamo potrebnu da potrošimo pare građana. Šta su koraci nakon rezultata referenduma – pitao je Radonjić.

On je rekao da neće bojkotovati referendum i da će pozvati svoje glasače da se izjasne. Pitao je i šta ako radovi krenu prije referenduma.

Vesko Rašović (DNP) kazao je da je DPS mijenjao mišljenje po ovom pitanju, te da mu je drago što će glasati za ovu odluku.

“Podržavam to što ćete pozvati i svoje glasače, a koliko će ih biti to je pitanje”, ističe Rašović.

Predsjednik Opštine Mihailo Asanović rekao da imaju 200.000 eura budžetske rezerve, te da referendum ne može toliko koštati. On je rekao da će se zalagati da članovi komisije rade volonterski. Asanović ističe da će komisija imati puno posla jer je ovo prvi opštinski referendum od 1992. godine.

“Moramo ga organizovati jer smo bili satjerani u ćošak. U javnosti se spekulište da se buni 20 ljudi iz Botuna, mi iz Opštine i političari, pa smo željeli da čujemo glas svih stavnovnika. Pošto ste vi iz DPS-a sa URA vršili vlast, a u zakonu piše da ste morali organizovati referendum prije formiranja opštine, zašto to nijesu uradili. Vi znate kako ste sve to tada uradite. Mi ne možemo uticati na PUP Podgorice, a oni ne žele da završe razgraničenje. Država sigurno neće ići protiv građana koji ne žele kolektor. Pokazaćemo izvršnoj vlasti države da građani ne žele kolektor”, kaže Asanović.

Radonjić poručuje da će ovaj referendum donijeti više štete vlasti jer će morati nešto da urade sa rezultatima izbora.

” Potrpali ste dosta po džepovima, pa onda nije strašno ni 100.000 eura za referendum”, kaže Radnjić.

Radojica Maraš (DPS) kaže da Zakon o lokalnoj samoupravi daje mogućnost i za raspisivanje mjesnog referenduma. On je pitao na koji način će se iskoristiti rezultati, koji su unaprijed jasni, nakon referenduma. On kaže da nijesu protiv kolektora, ali smatraju da se mišljenje Botunjana mora uvažiti. Novica Pejović pita Maraša zna li ko je izabrao izvođača radova.

“Ivan Vuković je izabrao izvođača, a nije dobio elaborat, javnu raspravu… I vi sad prozivate nas. Da nije bilo vas i vaših drugova koji su mijenjali zemlju u Grbavcima ne bi danas o ovome govorili”, ističe Pejović.

Radonjić je pozvao vlast da stisne petlju i snosi odgovornost za sve što se dešava oko kolektorai zašto DNP ne sruši vlast u Podgorici. Mihailo Asanović je rekao da je DPS danas obezbijedio kvorum u Glavnom gradu koji su za gradnju kolektora, a DNP-a nijesu došli. On kaže da mu je jasno da Radonjić hoće da se “opere” od prethodnog perioda.

“Zapitajte se, no se vi ne pitate. Radonjiću vi ste samo puki poskušnik”, poručio je Asanović.

Miroslav Boljević (DPS) kaže da odbornici ne daju podršku Saši Mujoviću, već su došli da dođu da čuju odgovore. Nezavisni odbornik Nikola Rajović kazao je da dva sata pričaju o Mujoviću, Mitroviću, Vukoviću, Mugoši, a minut o mještanima Zete i Botuna.

“Samo se priča kriv je onaj, kriv je ovaj, sramota ovo, sramota ono. Spominju se ljudi koji jedan odsto ne mare za Zetu, a mi trošimo vrijeme na njih”, istakao je Rajović.

Predsjednik Skupštine opštine Zeta Nebojša Domazetović kaže da se slaže sa Rajovićem, te da se predstavnici DPS-a ponašao kao da su pali s Marsa.

“Izgledate kao vanzemaljci i kao da ste prvi put došli ovdje. Svi znamo što se radilo. Odbornik Radonjić se dohvatio grada, glasanja, ajde da se okrenemo Zeti. Ovo je nasleđe vašeg rada u prethodnom periodu. Potrebana je velika hrabrost, imate jak osjećaj za kritiku, a samokritičnosti kod vas nema. Kažete da ćete pozvati glasače, a kako ćete to uraditi neću ulaziti. Toliko kritike i priče, kao da ste novoformirana stranka koja nema prošlost i radnje”, kaže Domazetović.

Izvor: Dan

Zeta

Da bi referendum o gradnji kolektora uspio mora da izađe više od pola birača Zete

Referendum u Zeti o gradnji postrojenja za prečišćavnje otpadnih voda u Botunu biće prvi opštinski referendum nakon 1992. godine, kada su stanovnici glavnog grada Crne Gore odlučili da se grad više ne zove Titograd nego Podgorica.

Referendum kao jedan od najznačajnijih mehanizama učešća građana u procesu odlučivanja na lokalnom nivou prepoznaje Zakon o lokalnoj samoupravi i Zakon iz referendumu iz 2001. godine koji je dopunjavan 2010. godine.

Sekretarka Skupštine opštine Zeta Radojka Majić kazala je za „Dan“ da prate korake u skladu sa Zakonom o referendumu.

“To je važeći zakon koji nas obavezuje, kao i Zakon o lokalnoj samoupravi, Statut i poslovnik. Sjednica Skupštine na kojoj će se naći predlog odluke o raspisivanju referenduma radi izjašnjavanja građana o gradnji sistema u Botunu zakazana je za utorak, 7. oktobar. Kada se odluka usvoji u SO Zeta mi to šaljemo Službenom listu koji ima rok od deset dana da je objavi i ona stupa na snagu. U obavezi smo da najkasnije u roku od deset dana od dana stupanja na snagu formiramo komisiju koju imenuje Skupština posebnim aktom. Obavezno se vodi računa o zastupljenosti stranaka u parlamentu”, navodi Majić.

Sledeći proceduralni korak, kaže ona sprovodi komisija.

“Donosi poslovnik o radu, stara se o zakonitom sprovođenju opštinskog referenduma, određuje glasačka mjesta, imenuje glasačke odbore, utvrđuje rezultate i tako dalje “, navodi Majić.

Sekretarka Majić je inače, juče bila jedina raspoložena da da izjavu na temu referenduma, a pozvali smo više od njih deset koji se bave izbornim pravom na različitim nivoima.

Prema zakonu opštinski referendum može da se raspiše o pitanjima iz nadležnosti Skupštine opštine i rezultati su obavezujući za taj parlament. Građani se na referendumu mogu izjasniti o jednom ili više pitanja, od datuma raspisivanja do održavanja ne može proći manje 45, a više od 90 dana. Prema predlogu odluke koja je predata SO Zeta o gradnji u Botunu građani bi se izjasnili 14. decembra.

Pravo izjašnjavanja imaju građani koji imaju biračko pravo.

Prema zakonu odluka na referendumu donosi se većinom glasova građana koji su glasali pod uslovom da je izašla većina od ukupnog broja građana koji imaju pravo izjašnjavanja. Ako uzmemo primjer lokalnih izbora iz oktobra 2022. godine u pitanju su sitni brojevi za uspjeh.

Prema podacima iz zapisnika o radu OIK-a u Opštini Zeta od 1. novembra 2022. godine za tada održane lokalne izbore u birački spisak je bilo ukupno upisano 12.524 birača. Ukupno je glasalo 9.302 birača, a DPS je imao 2.334 glasa. Kako odbornici DPS-a nijesu potpisali inicijativu o refernudumu to može biti tas na vagi. Polovina upisanih birača je 6.262, a sadašnja vlast je bez DPS-a imala 6.968 glasova. Dakle, moraju skoro svi da izađu da bi referendum uspio.

Građani se izjašnjavaju tajnim glasanjem na glasačkim listićima, samo lično.

“Niko ne može pozvati na odgovornost građanina zbog izjašnjavanja na referendu niti od njega tražiti da se izjasni kako je glasao ili zašto nije glasao”, piše u zakonu.

Izvor: Dan