Priroda i društvo

Azijska gusjenica prijeti i u Crnoj Gori

Poljoprivredni stručnjaci su uputili upozorenje građanima koji u svojim vrtovima i baštama imaju šimšire, da obrate pažnju na njihov izgled, jer se i ove godine, kako su kazali, ponavlja najezda takozvanog šimširovog moljca ili azijske gusjenice.

“Najezda prijeti da desetkuje žbunove u baštama i na javnim površinama, i to sasvim sigurno ne samo u Beranama, već i u drugim gradovima” – kažu oni.

Ekolozi i poljoprivredni stručnjaci su objasnili da je veoma bitno otkriti prisustvo moljca u šimširu u ranoj fazi, kada još uvijek postoji šansa da se biljka spasi.

“Ova štetočina je toliko invazivna da je u stanju da za samo nekoliko dana uništi velike zasade. Zato je bitno obratiti pažnju na izgled šimšira. Ako primijetite da se lišće i grančice šimšira na pojedinim mjestima suše, nemojte imati dilemu da je biljku napala azijska gusjenica i da bi čitav zasad šimšira mogao biti uništen za samo nekoliko dana” – kažu u opštinskoj Službi zaštite životne sredine.

Oni upozoravaju da je potrebno odmah početi sa odgovarajućim hemijskim tretmanom i prskanjem.

“Samo jedna gusjenica u toku dana može da pojede i do četrdeset listova šimšira, a gusjenica u biljci može biti na hiljade” – kazali su u toj službi.

Prema njihovim riječima. najezda azijske gusjenice u gradovima na sjeveru prvi put je primijećena prije tri godine.

“Proljeće i ljeto je njeno vrijeme kada se širi. Mi smo i ranijih godina upućivali apel građanima, i mnogi su uspjeli da spasu svoje biljke, koje rastu jako sporo, a azisjka gusjenica ih uništava kao što surlaš uništava palme” – kažu u službi.

Ove godine azijska gusjenica, kao objašnjavaju, ponovo se proširila na čitavo gradsko područje, a vjeruje se da joj je pogodovala blaga zima i dugo, kišno proljeće.

“Azijska gusjenica je u zapadnoj Evropi prvi put primijećena 2006. godine, a u našem regionu, u Hrvatskoj 2012. godine i u Srbiji 2014. godine. Mi smo je prvi put registrovali 2019. godine, što ne znači da je nije bilo i prije” – kazali u beranskoj službi.

Kako uništiti šimširovog moljca?

Jedan od preparata koji se ranije pokazao kao veoma uspješan je, prema njihovim riječima, “fastac”, kojeg, međutim, trenutno nema u prodaji, ali se sasvim pouzdanim pa čak i jačim pokazao i hemijski preparat “kozak”.

“Imamo povratnu informaciju od mušterija da se ovaj preparat pokazao kao jako efikasan. Koristi se tako što se deset mililitara miješa sa deset litara vode i tim sredstvom se šimšiš prska ne samo površinski već i dublje u granama” – kažu u apoteci.

Stručnjaci preporučuju i da se nakon toga proprati nekoliko dana šta se dešava sa biljkom, odnosno da li je napast uništena, a da se zatim prskanje ponovi i to tako što se taj preparat miješa sa nekim preparatom za prihranu, što će, kako savjetuju, biljci pomoći da preboli bolest i da se brže oporavi.

“Već poslije prvog prskanja, poslije nekoliko sati, ili sljedećeg dana, ispod zasada šimšira primijetićete uginule gusjenice karakteristične zelene boje sa tamnim linijama preko površine. Primijetićete sasvim sigurno i na hiljade malih zelenih tačkica, što su ustvari jajašca iz kojih se izlegu larve, koje se na kraju pretvaraju u male leptire koji će sa vašeg šimšira doletjeti u neko susjedno dvorište” – objašnjavaju poljoprivredni stručnjaci.

Oni vjeruju da je takozvani šimširov moljac ili azijska gusjenica u ove krajeve stigla sa trgovinom sadnog materijala i zbog toga upozoravaju svoje kolege da slične apele upute i u drugim gradovima, budući da je šimšir biljka koja se jednako uzgaja i na sjeveru i na jugu.

Na internetu se može naći i podatak o tome kako je u prvoj najezdi u evropskim zemljama, azijska gusjenica uništila čitave zasade stogodišnjih šimšira u Parizu.

“Velika najezda na nama bližim prostorima dogodila se prije deset godina, kada je azijski moljac u Dubrovniku napravio pravu pustoš od šimšira na gradskim površinama i privatnim dvorištima” – kažu stručnjaci.

Ponavljaju da je pravovremen hemijski tretman jedini način borbe pritiv ove opasne biljne štetočine.

Slične teme:azijska gusjenica Crna gora poljoprivreda

Sledeće

Crnogorskim poljoprivrednicima 111 vrijednih priznanja

Ne propustite

Ove ulice će biti zatvorene zbog proslave Dana nezavisnosti i inaguracije Milatovića

Reklama

Klikni da ostaviš komentar

Priroda i društvo

Zeta prednjači po broju domaćinstava sa tri do pet članova

U Crnoj Gori ima 215.227 domaćinstava, a najviše domaćinstava, njih 99.622 ili 46,29 odsto, ima tri do pet članova, saopšteno je iz Monstata.

“Na nivou Crne Gore, kao i u svim crnogorskim opštinama, većina domaćinstava broji od tri do pet članova, osim u Šavniku gdje prednjače jednočlana domaćinstva. Učešće domaćinstava sa tri do pet članova je najmanje u opštini Šavnik i iznosi 32,09 odsto, a najveće je u opštini Zeta 54,05 odsto”, navode u saopštenju.

Posmatrajući strukturu domaćinstava po broju članova po opštinama, najveći udio samačkih domaćinstava u ukupnom broju domaćinstava je zabilježen u Šavniku i iznosi 33,33 odsto, a najmanji u Tuzima 11,60 odsto.

“U Crnoj Gori najviše ima domaćinstava koja se sastoje od jedne porodice i to 69,18 odsto”, navode iz Monstata.

Svega 4,8 odsto domaćinstava sastavljeno je od dvije ili više porodica, dok 26,01 odsto domaćinstava čine neporodična domaćinstva.

“Važno je napomenuti da od 55.980 neporodičnih domaćinstava, 89,54 odsto su samačka tj. jednočlana domaćinstava, a ostala su višečlana neporodična domaćinstva. Od ukupnog broja domaćinstava u Šavniku, jednoporodičnih domaćinstava je 53,55 odsto, dok je u Zeti taj procenat 72,76 odsto. Najmanje domaćinstava sa dvije i više porodice zabilježeno je u Budvi i to 2,04 odsto, a najviše 13,90 odsto u Tuzima”, stoji u saopštenju Monstata.

Priroda i društvo

Univerzitet Crne Gore pokreće program “Stipendije najboljima – posao kod najboljih”

Na Univerzitetu Crne Gore danas je potpisano sedam memoranduma o saradnji sa istaknutim privrednim subjektima Crne Gore koji će stipendirati i podržati najbolje studente, u okviru univerzitetske inicijative” Stipendije najboljima. Posao kod najboljih”.

Studentima će, u skladu sa potpisanim dokumentima, biti dodijeljene stipendije u iznosu od 300 eura mjesečno, tokom deset mjeseci godišnje, uz dodatnu mogućnost stručne prakse ili profesionalnog usavršavanja u okviru kompanija potpisnica. Time se studentima omogućava ne samo finansijska podrška, već i neposredno povezivanje sa realnim poslovnim okruženjem.

Rektor Univerziteta Crne Gore, prof. dr Vladimir Božović, potpisao je sedam memoranduma o saradnji sa čelnicima privrednih subjekata, među kojima su Vladimir Ivanović (Crnogorski elektrodistributivni sistem CEDIS), Ivan Bulatović (Elektroprivreda Crne Gore), Nemanja Laković (Rudnik uglja Pljevlja), Marina Bošković (Željeznička infrastruktura Crne Gore), Krsto Radović (Regionalni vodovod Crnogorsko primorje), Milutin Marojević (EPCG Solar gradnja) i Milan Ljiljanić (Monteput).

Rektor Božović kazao je da inicijativa “Stipendije najboljima. Posao kod najboljih” predstavlja konkretan izraz zajedničke odgovornosti Univerziteta i privrednog sektora u prepoznavanju i podršci studentske izvrsnosti.

„Zahvaljujem partnerima koji su među prvima prepoznali značaj ove inicijative i time pokazali odgovornost prema mladima i znanju. Vjerujem da će njihov primjer podstaći i druge. Najbolji studenti zaslužuju i najbolje prilike – ne samo kroz finansijsku podršku, već i kroz uvid u realno poslovno okruženje, koje ih priprema za izazove savremenog društva. Uvjeren sam da je ovo tek početak šire i dublje saradnje sa privrednim sektorom, koji u ovoj inicijativi može prepoznati dugoročnu korist za cijelo društvo“, kazao je rektor Božović.

On je naglasio da je potpisivanje memoranduma čin kojim se prepoznaje talenat i rad studenata, pruža finansijska podrška i otvaraju vrata ka zaposlenju kod najboljih.

“Ovo je revolucionarna stvar kada je u pitanju obrazovanje u Crnoj Gori i kada je u pitanju odnos prema mladima. Smatramo da će na ovaj način jedan broj naših najtalentovanijih studenata i djece dobiti dodatni podsticaj da ostanu ovdje i grade karijeru i ovu zemlju. Ovo i jeste poziv da zajedno, punim entuzijazmom, gradimo ovu zemlju na najbolji način. Siguran sam da će tako i biti”, poruka je Božovića.

Na svečanom potpisivanju, prisustvovali su i predsjednik Upravnog odbora UCG prof. dr Milivoje Radović, prorektorica za internacionalizaciju UCG prof. dr Sanja Peković, dekan Mašinskog fakulteta UCG prof. dr Radoje Vujadinović, direktor sektora za pravne, kadrovske, opšte poslove i poslove staranja o imovini u Rektoratu UCG Vladimir Miličković, predsjednik Odbora direktora Monteputa Aleksandar Dožić i predsjednik Odbora direktora ŽICG Aleksandar Dakić.

Cilj ove inicijative je i jačanje međusobnih veza između visokoobrazovnog i privrednog sektora, kroz zajedničku afirmaciju znanja, rada i izvrsnosti. Univerzitet će biti zadužen za pravovremeno informisanje studenata o dostupnim stipendijama, sprovođenje selekcije na osnovu akademskih i drugih relevantnih kriterijuma, kao i za pružanje akademske podrške izabranim studentima. Kompanije će, sa svoje strane, obezbijediti redovnu isplatu stipendija, organizaciju stručnih angažovanja i mentorsku podršku studentima tokom trajanja programa.

Priroda i društvo

Hljeb skuplji pet centi

Od juče hljeb skuplji pet centi i košta 85 centi. U Udruženju pekara kažu da je poskupljenje neizbježno jer su drastično porasli troškovi proizvodnje. Anketirani građani negoduju. Novčanici su im, ističu, sve tanji.

Osnovna bijeli vekna hljeba od 700 grama umjesto dosadašnjih 80 koštaće 85 centi. Građane Podgorice pitali smo da li je ovo još jedan udar na kućni budžet.

“Neka košta koliko košta”.

“Da, sigurno da hoće, uvijek po džepu”.

“Ovdje je baš previše sve skupo, i hrana, i gorivo, i baš sve”.

“Ja ih razumijem, mislim, moraju da podignu”.

“To stvarno ne vodi ničemu, jer mi više nećemo imati para za hljeb”, mišljenja su anketiranih građana.

Uz podsjećanje da se cijene hljeba od 2021. slobodno formiraju na tržištu, iz Udruženja pekara su nam saopštili da je osnovni razlog uvećanja poskupljenje svih inputa i sirovina – pšenice, ulja, šećera, ambalaže, aditiva i goriva u minulom periodu za preko 20 procenata. Osim toga, kako kaže Hasan Ramović, predstavnik Udruženja, tu je i cijena radne snage.

“Drugi veoma bitan razlog jeste da je cijena radne snage skočila, da je nekad bila minimalna 450, a da je sad 600. Ako tome dodamo nedostatak radne snage, ne možemo organizovano se baviti proizvodnjom itd”, navodi on.

Ramović ističe da su u Udruženju ostvarili korektnu saradnju sa maloprodajnim trgovačkim lancima.

“Kad je u pitanju zarada na prodaju hljeba, to je marža od koje se ne mogu izdržavati maloprodajni lanci”, navodi on.

Ramović smatra da se radi o simbolično, ne poskupljenju, već usklađivanju sa cijenom koštanja.

Od 85 centi pekarima ostaje 69 centi, iznos kojim se jedva pokrivaju troškovi proizvodnje.

“Vjerovali ili ne, na tu cijenu ne postoji nikakva zarada, ne postoji nikakav profit”, dodaje Ramović.

Iz Udruženja pekara su nam kazali da je za očekivati da se i razne prerađevine od hljeba poskupe za nekih desetak procenata.

Izvor: RTCG