Samo komunalno preduzeće Opštine Tuzi ubuduće će moći da odlaže kabasti otpad na podgoričkoj deponiji „Livade“, dok je ostalim opštinama to zabranjeno.

Komunalni otpad mogu da da nastave da deponuju iz svih devet opština sa kojima imaju sardnju – Zeta, Danilovgrad, Tuzi, Nikšić, Plužine, Šavnik, Cetinje, Mojkovac i Kolašin.

O zabrani odlaganja kabastog otpada preduzeće Deponija je dopisom obavijestilo svih devet opština. Poseban problem imaće opštine Zeta i Danilovgrad jer su ostale dopremale samo komunalni otpad. Da su o ovoj odluci dopisom obavijestili sve opštine za „Dan“ je potvrdio Aleksandar Božović, direktor Deponije.

“Kabasti otpad na „Livadama“ odlagali su Podgorica, Zeta, Tuzi i Danilovgrad. Zabrana se jedino ne odnosi na Podgoricu i Tuzi”, kazao je Božović.

On je istakao da su se na to odlučili zbog kapaciteta kade, ali i da bi motivisali opštine da se pozabave svojim otpadom.

“Kako kabasti otpad čini jako mali procenat učešća u kompletnom otpadu, osim Podgorice, koja ima velike količine te vrste, a po novom Zakonu o upravljanju otpadu dužni su da obezbijede lokaciju za tu vrstu otpada, htjeli smo da ih motivišemo da se pozabave tim. To nije komunalni niti opasan otpad već onaj napravljen od materijala koji se može vratiti u ponovnu upotrebu. Kroz to smo željeli da ih motivišemo da se pobrinu i pozabave svojim otpadom koji je moguće vratiti u ponovnu upotrebu. Sa druge strane sačuvali bi kapacitete za komunalni otpad do izgradnje nove sanitarne kade. Tako postojeće kapacitete nećemo opterećivati sa kabastim otpadom”, ističe Božović.

Komunalna inspekcija Opštine Tuzi krajem septembra kontrolisala je odlaganje otpada van sanitarnih kada, iza zida deponije. Komunalnalna inspektorka Ana Camaj kazala je da je u pitanju parcela Deponije koja nije predviđena za odlaganje otpada. Ona je saopštila da tu postoji rupa iz koje je vađen materijal za sanitarne kade koje se sada zatrpavaju otpadom i prekrivaju zemljom.

“U pitanju je i građevinski i kabasti otpad, ima i guma. Kamioni prolaze kroz deponiju, vagaju se i kroz polomljeni zid izlaze i tamo odlažu otpad”, rekla je Camaj.

Ona je saopštila da je Deponiji dat rok da do 1. marta popuni ovu rupu i zasadi drveće.

Pomoćnik direktora Komunalnog preduzeća Danilovgrad Slobodan Stanišić, kazao je da su dobili dopis od Deponije da nađu rješenje za kabasti otpad i da isključivo dopremaju komunalni otpad.

“Mi smo se oslonili na Podgoricu u skladu sa ugovorom. Sada čekamo sekretarijate da vidimo u narednom periodu koja bi bila adekvatna lokacija na teritoriji opštine Danilovgrad da tu odlažemo isključivo kabasti otpad”, rekao je Stanišić.

Stanišić navodi da je lakše da nađu lokaciju za kabasti otpad nego da je u pitanju komunalni.

“U obrazloženju dopisa koji smo dobili od Deponije piše da je ova odluka zbog kapaciteta koji su ograničeni, te da imaju i problem sa mještanima. Mi imamo ugovor potpisan sa Deponijom za odlaganje obje vrste otpada. Kada nađemo rješenje aneksiraćemo ugovor koji će biti precizan samo za komunalni otpad, jer nije isto tarifiranje”, kaže Stanišić.

On ističe da na mjesečnom nivou Deponiji u prosjeku plaćaju oko 15.000 eura.

“To varira od mjeseca do mjeseca. Zavisi od količine koju dopremimo, jer se on mjeri i postoje vagarski listovi koji su propratni akt fakturama”, ističe Stanišić.

U najvažnijim planskim dokumentima države, poput Prostornog plana Crne Gore do 2040. i prostorno-urbanističkih planova opština, ne prepoznaje se potreba za izgradnjom novih zatvora. Umjesto toga, prioriteti su usmjereni na urbanistički razvoj, zaštitu prostora i unapređenje infrastrukture, dok se sistem izvršenja krivičnih sankcija rješava kroz reforme i alternativne kazne.

Jedini projekat koji se u posljednjih nekoliko godina pominjao kao investicija od značaja jeste zatvor u Mojkovcu, kapaciteta oko 250 mjesta. Taj objekat trebalo je da rastereti postojeće kapacitete i da posluži kao regionalni zatvor za sjever, ali njegova realizacija kasni, a država nije najavila gradnju novih sličnih objekata u drugim krajevima.

Nadležne institucije sve češće ističu da je cilj smanjenje broja zatvorenika kroz veću primjenu alternativnih sankcija, poput rada u javnom interesu ili kućnog pritvora, kao i poboljšanje uslova u već postojećim zatvorskim ustanovama. Na taj način, problem prenatrpanosti pokušava se rješavati upravljačkim mjerama, a ne širenjem kapaciteta.

Ni Prostorni plan Crne Gore do 2040, niti PUP-ovi opština, ne sadrže smjernice za gradnju zatvora. Fokus je na stambenom razvoju, turističkim zonama, saobraćajnoj infrastrukturi i očuvanju prirodnih resursa. Organizacije civilnog društva koje su pratile izradu planskih dokumenata takođe ukazuju da se prenamjena zemljišta i razvojna politika vode prema ekonomskim i ekološkim prioritetima, dok zatvori ne figuriraju kao tema od značaja.

Izgradnja zatvora zahtijeva velike zemljišne površine i prateću infrastrukturu, što u Crnoj Gori, zemlji sa ograničenim prostorom i velikim pritiskom turizma i stanogradnje, nije lako obezbijediti. Zato vlasti očigledno procjenjuju da postojeći kapaciteti, uz reforme i alternative, mogu biti dovoljni da sistem funkcioniše.

Postojeći projekti tretiraju se kao pojedinačni slučajevi, a strategija se oslanja na alternativne sankcije i poboljšanje postojećih kapaciteta. Prema važećim planskim dokumentima, država jednostavno ne vidi potrebu za novim zatvorima dok su se alternative kao što su kućni pritvori i ograničavanje kretanja pokazali kao neadekvatni, što je u praksi proizvelo više primjera kada su članovi organizovanih kriminalnih grupa prekršili kaznu kućnog pritvora i ograničavanje kretanja.

Konkursi za upis na master i specijalističke studije Univerziteta Crne Gore, za studijsku 2025/26. godinu, biće raspisani danas 22. septembra i objavljeni na sajtu Univerziteta Crne Gore i u dnevnim novinama koje izlaze u Crnoj Gori.

Za upis na master studije Univerziteta Crne Gore u studijskoj 2025/26. godini predviđeno je 2.010 mjesta, na specijalističkim 1.225.

Prijave na oba konkursa se podnose 23. septembra 2025. godine studentskoj službi organizacione jedinice, u okviru radnog vremena te službe.

Za upis na master programe obavezan je prijemni ispit, koji će se održati 24. i 25. septembra 2025. godine. Način polaganja, struktura i sadržina ispita, kao i raspored, biće objavljeni na oglasnim tablama i internet stranicama organizacionih jedinica. Master studije se finansiraju iz Budžeta Crne Gore i besplatne su za studente, osim dva programa na engleskom jeziku koji su samofinansirajući – program Zaštita i upravljanje morskom sredinom i program Informaciona bezbjednost.

Uslovi, kriterijumi i postupak upisa na master i specijalističke studije biće detaljno precizirani u konkursima, u skladu sa Zakonom o visokom obrazovanju, Statutom Univerziteta Crne Gore, Pravilnikom o upisu u prvu godinu master studija i Pravilima studiranja na postdiplomskim studijama, dostupnim na internet stranici Univerziteta Crne Gore.

Upis kandidata obaviće se zaključno sa 26. septembrom 2025. godine.