Ekonomija

Građani duguju skoro 600 miliona

Prema poslednjim raspoloživim podacima Kreditnog registra Centralne banke Crne Gore, fizičkim licima su na dan 31. decembra 2023. odobrena 593 miliona eura (bruto glavnica) stambenih kredita. U odnosu na kraj 2021. iznos ovih kredita uvećan za 143 miliona eura, ili 31,74 odsto, saopštili su „Danu“ iz Centralne banke.

U poslednje dvije godine, odnosno od 2022. godine, cijene kvadrata stana su drastično skočile i dostižu gotovo nerealne visine. U mnogim mjestima cijene kvadrata su porasle 100 odsto, pa je postalo gotovo nemoguće kupiti stan sa prosječnom platom u Crnoj Gori.

U istom periodu, od kraja 2021. do kraja 2023. godine, kamatne stope nisu previše rasle. Prema podacima CBCG, porasle su 0,44 odsto.

„Prema podacima koje su Kreditnom registru dostavile banke, prosječne ponderisane nominalne i efektivne kamatne stope na stambene kredite na dan 31. 12. 2021. godine iznosile su 4,59 odsto, odnosno 5,23 odsto, dok su prema podacima koje su Kreditnom registru dostavile banke na 31.12.2023. godine prosječne ponderisane nominalne i efektivne kamatne stope na stambene kredite iznosile 5,14 odsto, odnosno 5,67 odsto“, precizirali su iz Direkcije za komunikaciju Centralne banke.

CBCG, na čijem čelu je od polovine decembra Irena Radović, pitali smo i da li očekuju pad ili rast kamatnih stopa na stambene kredite u narednom periodu.

„Kada su kamatne stope u pitanju, kod svih kategorija kredita, pa i stambenih, očekivanja CBCG temelje se na prognozama Evropske centralne banke (ECB). Naime, prema posljednjim najavama ECB, u drugoj polovini godine se očekuje blagi pad kamatnih stopa. Važno je napomenuti i da su ekonomski izgledi crnogorske ekonomije za naredni period pozitivni, kao i da je primjetno intenziviranje aktivnosti Crne Gore povodom EU integracija, pa se može očekivati smanjenje percepcije rizika usljed faktora povezanih sa domaćim poslovnim ambijentom, te stoga i blago smanjenje kamatnih stopa u drugoj polovini godine. Sa aspekta uticaja tražnje, imajući u vidu da je jedan broj stanovnika već korisnik stambenih kredita i da je prodaja dijelom zadovoljena, uprkos visokoj tekućoj ponudi stanova, može se očekivati umjereniji uticaj tražnje na kamatne stope. Naravno, sve ovo je navedeno pod pretpostavkom da tokom godine neće biti nekih novih i većih geopolitičkih turbulencija „, odgovorili su iz CBCG.

Pitali smo ih i da li smatraju da su kamatne stope na stambene kredite visoke.

„Kamatne stope na stambene kredite, bez obzira na njihov rast, i dalje su povoljnije u odnosu na ostale segmente kreditiranja. Tako na 31.12.2023. godine, prosječna ponderisana efektivna kamatna stopa (PPEKS) stambenih kredita odobrenih fizičkim licima iznosi 5,67 odsto, dok PPEKS svih kredita odobrenih fizičkim licima iznosi 7,48 odsto. PPEKS kredita svim licima na nivou sistema banaka na 31. 12. 2023. godine iznosi 6,59 odsto. Centralna banka intenzivno radi na sagledavanju kamatnih stopa na sve kategorije kredita, uz analizu faktora koji utiču na njihovu visinu. Uz to, CBCG pojačava komunikaciju sa bankama u cilju sagledavanja ukupne situacije i definisanja budućih koraka. Vezano za ovu problematiku, napominjemo da ne postoje jednostavna i instant rešenja, te da međunarodna iskustva potvrđuju da praksa administrativnog ograničavanja kamatnih stopa nije popularna, na šta je ukazao i MMF prilikom svoje poslednje posjete Crnoj Gori“, naveli su iz CBCG.

Izvor: Dan

Sledeće

Vlada se zadužila 750 miliona dolara

Ne propustite

Nakon tri mjeseca cijene u januaru opet porasle

Reklama

Klikni da ostaviš komentar

Ekonomija

Pejović: Ne može se govoriti o inflaciji, a preskakati rast plata

Ne može se govoriti o inflaciji, a preskakati rast plata, saopštio je Boris Pejović, potpredsjednik Skupštine Crne Gore.

„Realne brojke, a ne selektivni napadi! Inflacija u 12 država EU veća je nego u Crnoj Gori. Plate i penzije su značajno uvećane, dok je javni dug smanjen na 62-63% BDP-a. Kreditni rejting Crne Gore podignut je dva puta – zbog odgovorne ekonomske politike“, izjavio je funkcioner Pokreta Evropa sad (PES).

Realne brojke, a ne selektivni napadi! 📊📈

✅ Inflacija u 12 država EU veća nego u Crnoj Gori
✅ Plate i penzije značajno uvećane, dok je javni dug smanjen na 62-63% BDP-a
✅ Kreditni rejting Crne Gore podignut dva puta – zbog odgovorne ekonomske politike
✅ Minimalna plata… pic.twitter.com/lcCKS4jyQ4

— Pokret Evropa sad! (@pokretevropasad) March 20, 2025

Kako je dodao, „minimalna plata danas je tri puta veća, građani imaju više za život.

Ne može se govoriti o inflaciji, a preskakati rast plata. Građani znaju koliko danas zarađuju i koliko im je ostajalo prije“, izjavio je Pejović.

Ekonomija

Od 2022. godine zarade rasle oko 200 odsto, a inflacija između 30 i 70 odsto

Od 2022. godine do danas, minimalne i prosječne zarade u Crnoj Gori značajno su porasle, dok je inflacija zabilježila rast od preko 30 odsto, pokazuju podaci Monstata. Povećanje minimalne plate za 170% (600€) i 260% (800€), kao i prosječne plate za 100% (1.012€), uz istovremeno povećanje minimalne penzije za 200% (450€), donijelo je značajne promjene u standardu građana.

Programi koji su sprovedeni umjesto predviđene ekonomske krize donijeli su ekonomski preporod, a uvođenje programa „Evropa sad 2“ novembra prošle godine dodatno je poboljšalo finansijsku situaciju. Najniža penzija sada iznosi 450€, a prosječna 537€, dok su prosječne plate porasle sa 850 na 1.000 eura, a minimalne sa 450 na 600, odnosno 800 eura, zavisno od stepena obrazovanja.

Mitar, penzioner iz Zete, ističe da je ranije jedva sastavljao kraj s krajem, dok sada ima mogućnost za dostojanstven život.

„Prije sam bio na ivici siromaštva, sada već živim lagodnije. Imam podršku svoje djece, koji sada zarađuju više, i zajedno možemo da živimo bez velikog pritiska. Lakše pokrivam troškove i više se ne bojim svakog sledećeg mjeseca“, kaže Mitar.

Mlada Dina, koja radi u jednom trgovinskom lancu, navodi da sada konačno ima fer platu u skladu sa svojim radnim obavezama.

„Iako su cijene porasle, sada sebi mogu da priuštim više. Napokon osjećam da moj rad vrijedi. Svake nedelje mogu sebi da priuštim ručak u nekom od primorskih gradova, pa čak i putovanje u susjedne zemlje. Prije mi je to bilo nezamislivo“, ističe Dina.

Iako je inflacija zabilježila rast između 30 i 70 odsto, veći prihodi omogućili su građanima da lakše podnesu poskupljenja i poboljšaju kvalitet života. Uvođenjem ekonomskih reformi i povećanjem zarada, Crna Gora nastavlja da unapređuje životni standard svojih građana.

Ekonomija

“Evropa sad” tek treći uzročnik inflacije, 90% inflacije uvezeno

Podaci sa panel diskusije održane na Ekonomskom fakultetu u Podgorici potvrđuju stavove premijera o inflaciji. Profesorica Maja Baćović istakla je da je 90% inflacije u Crnoj Gori rezultat globalnih ekonomskih kretanja, dok je program “Evropa sad” tek treći uzročnik.

Baćović je naglasila da su makroekonomski pokazatelji jasni i da je “Evropa sad 1” imala pozitivne efekte na tržište rada, posebno u smislu uvođenja sive ekonomije u legalne tokove. “Broj zaposlenih se u posljednje četiri godine povećao za oko 75.000, što pokazuje da su radna mjesta postala vidljivija u legalnim okvirima”, kazala je profesorica.

Šef Kabineta predsjednika Vlade, Branko Krvavac, saglasio se s ovom analizom, ističući da, uprkos izazovima, Crna Gora ima nižu inflaciju nego mnoge druge evropske zemlje. “Polazne osnove u analizama nijesu dobre, ali uz program ‘Evropa sad’ i smanjenje poreskog opterećenja na rad, mi smo ispod EU zone inflacije”, rekao je Krvavac.

Ova panel diskusija jasno potvrđuje da je inflacija u Crnoj Gori uglavnom uvezena, dok su mjere kao što je “Evropa sad” imale efekte na tržište rada i smanjenje poreskog opterećenja.