Priroda i društvo

Univerzitet Crne Gore raspisao konkurse za upis na master i specijalističke studije

Konkursi za upis na master i specijalističke studije Univerziteta Crne Gore, za studijsku 2025/26. godinu, biće raspisani danas 22. septembra i objavljeni na sajtu Univerziteta Crne Gore i u dnevnim novinama koje izlaze u Crnoj Gori.

Za upis na master studije Univerziteta Crne Gore u studijskoj 2025/26. godini predviđeno je 2.010 mjesta, na specijalističkim 1.225.

Prijave na oba konkursa se podnose 23. septembra 2025. godine studentskoj službi organizacione jedinice, u okviru radnog vremena te službe.

Za upis na master programe obavezan je prijemni ispit, koji će se održati 24. i 25. septembra 2025. godine. Način polaganja, struktura i sadržina ispita, kao i raspored, biće objavljeni na oglasnim tablama i internet stranicama organizacionih jedinica. Master studije se finansiraju iz Budžeta Crne Gore i besplatne su za studente, osim dva programa na engleskom jeziku koji su samofinansirajući – program Zaštita i upravljanje morskom sredinom i program Informaciona bezbjednost.

Uslovi, kriterijumi i postupak upisa na master i specijalističke studije biće detaljno precizirani u konkursima, u skladu sa Zakonom o visokom obrazovanju, Statutom Univerziteta Crne Gore, Pravilnikom o upisu u prvu godinu master studija i Pravilima studiranja na postdiplomskim studijama, dostupnim na internet stranici Univerziteta Crne Gore.

Upis kandidata obaviće se zaključno sa 26. septembrom 2025. godine.

Ne propustite

Rekordna ljetnja sezona 2025: Istorijske isporučene količine vode u Regionalnom vodovodu Crnogorsko primorje

Reklama

Klikni da ostaviš komentar

Priroda i društvo

Rekordna ljetnja sezona 2025: Istorijske isporučene količine vode u Regionalnom vodovodu Crnogorsko primorje

Regionalni vodovod Crnogorsko primorje ostvario je istorijske količine isporučene vode tokom ljetnjih mjeseci 2025. godine. Ovi impresivni rezultati jasno potvrđuju izvanrednu pripremljenost, profesionalizam i efikasnu organizaciju kako Odbora direktora, tako i menadžmenta preduzeća.

Isporuka vode u junu, julu i avgustu 2025. nadmašila je sve prethodne godine, kao i ugovorene količine, što predstavlja rekord u istoriji Regionalnog vodovoda. Ukupno za ove tri mjeseca ostvareno je više 132% u odnosu na 2024., 148% u odnosu na 2023. i 163% u odnosu na ugovorene količine.

Ako uzmemo u obzir podatke iz prethodnih godina, vidimo da je u toku ova tri mjeseca 2025. isporučeno 5.935.172 metra kubna vode, što je skoro 2 miliona više u odnosu na isti period 2023. godine, čime je postignuta rekordna sezona za Regionalni vodovod.Ovi izvanredni rezultati su direktna posljedica pažljive pripreme, strateškog vođenja Odbora direktora i predanog rada menadžmenta, koji su omogućili da sistem vodosnabdijevanja funkcioniše besprekorno čak i u najzahtjevnijem ljetnjem periodu.

Trend visokih isporuka nastavljen je i u septembru, sa ostvarenom isporukom od 97% u odnosu na 2024., 64% u odnosu na 2023. i 96% u odnosu na ugovorene količine.

Ukupno za period juni–septembar 2025., ostvareno je 137% u odnosu na 2024., 150% u odnosu na 2023. i 166% u odnosu na ugovorene količine.

Ovi rezultati potvrđuju da je Regionalni vodovod Crnogorsko primorje neprekidno unapređuje svoje kapacitete, obezbjeđujući stabilno i sigurno vodosnabdijevanje, čak i tokom zahtjevnih ljetnjih mjeseci, čime ljeto 2025. postaje najuspješnija sezona u istoriji preduzeća.

Priroda i društvo

Zavoda za hidrometeorologiju: Gradski kolektor najveći izvor zagađenja Morače i Skadarskog jezera

Analize jasno pokazuju uticaj otpadnih voda na rijeku Moraču, posebno na lokacijama ispod urbanog područja, gdje se detektuje povišeno organsko opterećenje i nutrijenti koji se transportiraju u jezero.

S obzirom na to da je Morača glavna pritoka Skadarskog jezera, sve ove supstance završavaju u jezeru, pogoršavajući njegov status i vodeći ka eutrofikaciji (prekomjernom razmnožavanju algi i smanjenju kiseonika), kazali su za “Dan” iz Zavoda za seizmologiju i hidrometeorologiju.

“Najveći izvor zagađenja predstavlja gradski kolektor, dok se uz to javljaju i manji dotoci i povremene havarije koje dodatno doprinose narušavanju kvaliteta vode. Ključno rješenje je izgradnja i puštanje u rad novog postrojenja za prečišćavanje otpadnih voda u Podgorici, sa visokim (trećim) stepenom pročišćavanja. Takođe, potrebno je i povezivanje kanalizacionih sistema naselja u slivu sa kolektorom, kontrola nelegalnih ispusta i monitoring poljoprivrednih zagađivača. Primjena “zelene infrastrukture” – prirodnih barijera i zona fitoremedijacije, takođe može doprinijeti smanjenju opterećenja jezera štetnim materijama”, kazali su u odgovorima “Danu” iz Zavoda za seizmologiju i hidrometeorologiju.

Odgovorajaći na pitanje o eventualnoj ugroženosti živog svijeta u ovim vodama, iz Zavoda kažu da rijeka Morača predstavlja prirodno stanište brojnih vrsta riba, vodozemaca i beskičmenjaka, dok je Skadarsko jezero jedno od najvažnijih ekoloških područja u regionu, bogato autohtonim ribljim vrstama, uključujući endemske vrste poput krapa i jegulje.

“Međutim, zagađenje koje zahvata tok Morače i ulivne zone Skadarskog jezera ozbiljno narušava ekološku ravnotežu i ugrožava opstanak živog svijeta u ovim vodama. Iako se riba iz ovih područja u većini slučajeva i dalje smatra bezbjednom za ljudsku ishranu, povećani rizici po zdravlje mogu se javiti kod konzumacije ribe ulovljene u djelovima Morače gdje je zagađenje jasno izraženo. U takvim uslovima, u ribljem mesu može doći do bioakumulacije teških metala (kao što su živa, kadmijum i olovo), kao i prisustva patogenih mikroorganizama koji potiču iz neprečišćenih otpadnih voda. Ovi kontaminanti se mogu zadržavati i taložiti u tkivima ribe, predstavljajući potencijalni rizik za ljudsko zdravlje. Zbog toga je neophodno uvesti detaljniji i učestaliji monitoring kvaliteta ribljeg mesa, uz paralelno praćenje hemijskog i mikrobiološkog sastava vode, kako bi se obezbijedila sigurnost potrošača i očuvala biološka vrijednost ovih vodnih ekosistema”, poručuju u Zavodu.

Dodaju da se kvalitet vode u rijeci Morači i Skadarskom jezeru redovno prati i analizira u okviru nacionalnog programa monitoringa površinskih voda.

“ZHMS provodi godišnje mjerenja fizičko-hemijskih, bioloških elemenata (fitoplankton, fitobentos, makrofiti, makrozoobentos – rijeke), prioritetnih supstanci i specifično zagađujućih na određenim lokacijama. Na Skadarskom jezeru uzorkovanje kvaliteta vode se obavlja u četiri serije godišnje, na četiri ključne lokacije: Vučko blato – Kamenik, Podhumski kanal, jugozapadni dio – Moračnik i Pelagična zona – centar jezera. Na rijeci Morači uzorkovanje se takođe obavlja u četiri serije tokom godine, ali na sedam lokacija, od kojih se godišnje uzorkuje na tri do četiri lokacije. Te lokacije su: Ljevište, ispod Manastira, Zlatica, ispod Sportskog centra, Pernica, ispod ušća Cijevne i ispod Vukovaca. Rezultati analiza objavljuju se u godišnjem izvještaju dostupnom na zvaničnom sajtu ZHMS i dostavljaju se nadležnim institucijama. U izvještaju su sumirani statusi kvaliteta na osnovu prosječnih vrijednosti svih mjerenja za relevantne elemente kvaliteta”, kazali su iz Zavoda.

Priroda i društvo

Ekološki aktivista Dragićević podnio prijavu protiv Kneževića zbog prijetnji

ilustracija: Portal Zeta

Građanski i ekološki aktivista Aleksandar Dragićević podnio je Upravi policije prijavu protiv predsjednika Demokratske narodne partije (DNP) Milana Kneževića, navodeći da se osjeća ugroženim zbog izjava lidera te političke partije sa protesta u Botunu.

Dragićević u prijavi, ističe da je Knežević tokom protesta u Botunu, u utorak, iznio više neosnovanih kvalifikacija i tvrdnji protiv njega.

“… I pominje ‘kosmurana’ i tvrdi da u slučaju da se nastavi sa kampanjom za izgradnji postrojenja za prešićavanje otpadnih voda (PPOV) on obećava ‘ako nastavi tako javno mu obećavam doći ćemo mu ispred kuće sa traktorima fekalija i prosućemo ih pa neka diše ako je to zdravo, neka prerađuje ako je zdravo’. Kako sam jedini ekološki aktivista sa dugogodišnjim iskustvom duge kose (pežorativno kosmuran) i kako sam u danima prije ovoga imao više izjava vezano za PPOV i njegovu izgradnju (‘Boje jutra’, TV Vijesti 8.9.2025. godine, RTCG Mreža 9.9.2025. godine) tako sam se osjetio prozvano što je kod mene izazvalo jak osjećaj uznemirenosti i panike, jer se radi o poslaniku vlasti koji ima više hiljada političkih podržavaoca i smatram da mi je iznošenjem neistina, crtanje mete, pozivima da se dolazi kod mene na kuću ugrožena sigurnost, jer upravo dolazi od poslanika vlasti”, piše pored ostalog u prijavi.

Dragićević je rekao da mu se nikada nije dešavalo da ga poslanik vlasti prozove zbog stava koji ima u cilju zaštite prirode.

“Da mi je neko pričao da će ovo da se dešava poslije 2020. godine ne bih mu vjerovao, jer se ovakve prijetnje nijesu dešavale prije 2020. godine. Očigledno je da se u Crnoj Gori sloboda govora pokuša smanjiti na najminimalniju kada to odgovara poslanicima vlasti. Kako sam u Zeti jako poznat, pošto sam se tamo borio protiv eksploatacije šljunka, krivolova i nelegalnih aktivnosti vezanih za životnu sredinu, tako se jedan pežorativan nadimak tamo zadržao. Na taj način, iako me nije prozvao imenom i prezimenom, jedini sam ekološki aktivista koji ima dugu kosu, tako da se zna o kome se mislilo”, kazao je Dragićević.

Poručio je da će nastaviti “još više i bolje” da radi svoj posao.

“Da upozoravam građane i borim se za čistu i zdravu Crnu Goru. Gospodinu Kneževiću želim da, ukoliko smatra, da je to potrebno, stvarno dođe na moju adresu. Sada nemam nikakvih problem, jer sam dislocirao svoju porodicu, da ih dočekam i primim njihove traktore bez ikakvih problema. Pa ćemo vidjeti ko će tu izvući deblji kraj”, istakao je Dragićević.