Obilježavajući 9. maj – Dan pobjede nad fašizmom i Dan Evrope, Antifašisti Zete položili su vijenac i odali poštu palim borcima na spomeniku na Anovima, mjestu koje svjedoči o stradanju 220 boraca i rodoljuba Zete u Narodnooslobodilačkoj borbi (NOB).

U svečanom tonu, uz intoniranje himne Crne Gore koju je izveo Duško Lazović, prisutni su evocirali uspomene na jedan od najznačajnijih datuma savremene evropske i crnogorske istorije. Prigodne govore održali su Vaska Šišević i Božidar Kukuličić, naglašavajući kako je 9. maj više od istorijskog datuma – on je simbol slobode, pobjede nad zlom i početka jedne nove ere.

„Ovog devetog majskog dana, civilizovani, antifašistički svijet slavi Dan pobjede i Dan Evrope“, poručeno je sa skupa.

„Devetog maja 1945. godine zvanično je okončan Drugi svjetski rat. Taj istorijski datum ostaje urezan u kolektivno pamćenje kao dan koji označava ne samo vojnu pobjedu, već i trijumf nad ideologijom nacizma i fašizma.“

Posebno je istaknuta uloga Crne Gore, koja je od prvog dana bila dio antifašističkog fronta: „Počelo je 13. jula, kada je crnogorski narod, prvi u Evropi, krenuo u oslobodilačku borbu i tokom četiri ratne godine na oltar slobode život je položio svaki osmi stanovnik Crne Gore.“

Govornici su podsjetili na žrtve iz Zete, čija su imena uklesana u kamen spomenika, ali i u kolektivnu svijest.

„Kosti brojnih zetskih sinova i kćeri ostale su rasute u bosanskim planinama, za vrijeme bitaka na Neretvi, Sutjesci i svuda kuda su ih vodile antifašističke borbe za oslobođenje. Mnogi zetski rodoljubi završili su na strijeljanjima na Vrelima Ribničkim, u kućama Rakića, pod Ljubovićem, na obalama Morače i drugim gubilištima“, izrečeno je na skupu.

U obraćanju je upozoreno da fašizam nije iskorijenjen.

„Velika je zabluda da je fašizam izumro. Nekada otvoreno, a nekada pod maskama, fašizam je ponovo u našim dvorištima. Neka nas hrabrost naših predaka inspiriše da nastavimo borbu protiv fašizma, netolerancije i svih oblika diskriminacije.“

U drugom dijelu govora, istaknuta je i važnost 9. maja kao Dana Evrope – datuma koji simbolizuje početak evropskih integracija. Ukazano je i na evropski put Crne Gore, koja, kako je rečeno, mora biti dosljedna u usvajanju evropskih vrijednosti i standarda..

„Reforme, usklađivanje sa evropskim praksama omogućiće nam brži ekonomski razvoj, bolji standard i kvalitet života. Budućnost Crne Gore jeste – Evropa“, istakli su antifašisti Zete.

„Pamteći zajedničku prošlost, nećemo dozvoliti da nam bilo ko uskrati pravo da gradimo i zajedničku budućnost. Neka vječno traje majska zora Dana pobjede! Kao što je vječna naša Crna Gora“, zaključeno je u govoru sa skupa.

Predsjednik Opštine Zeta, Mihailo Asanović, gostovao je u emisiji „Boje jutra“ na televiziji Vijesti, gdje je govorio o nizu infrastrukturnih i administrativnih problema sa kojima se Zeta suočava nakon dobijanja statusa samostalne opštine, posebno ističući probleme razgraničenja i podjele imovine sa Glavnim gradom.

„Formiranje Komunalnog preduzeća, Komunalne policije i inspekcije, Turističke organizacije, obezbijeđeno je iz naših sredstava, bez ikakve pomoći Glavnog grada koji je bio dužan da nam obezbijedi 10–15 posto sredstava“, rekao je Asanović i dodao da gradska preduzeća i dalje raspolažu opremom koju Zeta nikada nije dobila.

„Stalno kontaktiramo i šaljemo mejlove Glavnom gradu, da se krene bar sa raspodjelom opreme, a onda sa raspodjelom zemljišta i imovine, ali ne nailazimo na odobravanje“, kazao je, ističući da Zeta još nije dobila ni jedan kvadratni metar zemljišta u vlasništvo. „Oni žele i dalje da upravljaju sa tom opremom, takođe i sa ovom imovinom, koja je njima sporna, a njima je sporna cijela Zeta, jer mi još uvijek nemamo prevedenog ni jednog kvadratnog metra“, rekao je.

Kao dodatni izazov naveo je neriješeno pitanje razgraničenja sa Glavnim gradom.

„Između Podgorice, Zete i Tuzi su otpočeli pregovori prošle godine u periodu od januara do marta, došli smo skoro do kraja toga, da idemo na arbitražu sa prošlom gradskom upravom. Međutim, miješanjem Opštine Tuzi i Ministarstva javne uprave, koje je dalo nalog da mora prvo Opština Tuzi da izvrši razgraničenje sa Opštinom Podgorica, pa kasnije Zeta i Podgorica“, objasnio je on.

Osvrćući se na pitanje izgradnje kolektora, kazao je da prvi put čuje da se razmatra nova lokacija na teritoriji Kombinata aluminijuma. „Bez obzira na kojoj bi se lokaciji nalazila, da Zeta nije bila povezana na toj kolektorskoj mreži, mi bi uložili prigovore i bunili se. Zašto se gradi na našoj teritoriji, mislim da je to više pitanje za gospodina Mujovića i te nezvanične informacije“, rekao je.

Dodao je da Opština Zeta ne prihvata izgradnju kolektora na svojoj teritoriji.

„Nameće se situacija da se kolektor mora graditi u Zeti. Smatram da se vodovodne cijevi mogu preusmjeriti u bilo koji drugi dio Podgorice, a ne da se preusmjeravaju ka Zeti i da niko ne treba da pita, jer se taj kolektor neće nalaziti na teritoriji Opštine Zeta“, istakao je Asanović

„Opština Zeta je osuđena, jer Glavni grad ne želi podjelu i da po zakonu treba da obavljaju posao na teritoriji Opštine Zeta, smatrajući da ga ne rade efikasno“, zaključio je Asanović.

Delegacija predvođena liderom DNP-a Milanom Kneževićem, predsjednikom opštine Zeta Mihailom Asanovićem i predsjednikom Skupštine opštine Nebojšom Domazetovićem, položila je danas vijence na Spomen-kompleks u Anovima, povodom Dana pobjede nad fašizmom.

Deveti maj je bio i ostao simbol herojske borbe protiv najvećeg zla 20. vijeka u kojoj je Crna Gora i njen narod dala veliki doprinos.

Borba protiv fašizma ne pripada prošlosti – ona je i te kako danas aktuelna i obavezujuća. Posebno jer se svakodnevno suočavamo sa pokušajima revizije istorije, relativizacije, a često i glorifikacije fašističkih zločina koji su odnijeli milione života u Evropi i svijetu.

Naša je dužnost da čuvamo istinu i prenesemo je budućim generacijama kako nam se nikad ne bi ponovili užasi krvavog Dvadesetog vijeka.

Zato se s pijetetom i zahvalnošću prisjećamo svih koji položiše živote na oltar slobode, otpora i nepokornsti.